Foto: Heijmans
Maanwijk in Leusden. Foto: Heijmans

Lijstje: zeven inspirerende woonwijken

Deze zeven inspirerende woonwijken geven nieuwe energie aan gebiedsontwikkelaars en bouwers. We gaan van Leusden, naar Amsterdam via Harderwijk en Deventer naar Helmond.

Maanwijk in Leusden maakt het natuurgebied beter 

Maanwijk Leusden. Foto: Heijmans
De Maanwijk maakt het natuurgebied beter. Foto: Heijmans

Maanwijk in Leusden heeft het Gebiedslabel A toegekend gekregen door NLGreenlabel en de woonwijk met 120 woningen is door Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug uitgeroepen tot de eerste Parkinclusieve Wijk van het Nationaal Park. Daarmee is Maanwijk een kijkje waard. 

Maanwijk is meer dan natuurinclusief, zegt ontwikkelaar Heijmans op z’n site. Het ook om ontmoeten. Zo zijn er drie kleinschalige hofjes met zitgelegenheid en twee gemeenschappelijke binnentuinen.  

Ook de ecologische zones, de boomgaard en de pluk- en moestuin zijn bedoeld om bewoners met elkaar in contact te brengen. En met het Homies Alarm wordt het buurtnetwerk inschakeld bij brand of onraad. 

Want technologie is ook verweven in de wijk. Alle bewoners krijgen inzicht in luchtkwaliteit, CO2-uitstoot en energieverbruik.

‘De bundeling van Heijmans-innovaties, technologie en ervaring, maakt van Maanwijk een primeur’, zegt Joost Ruiterkamp, namens Heijmans betrokken bij de ontwikkeling. ‘Dit is een showcase van de gezonde leefomgeving, die antwoord geeft op de maatschappelijke vraagstukken van nu en de toekomst.’ 

Naar de site over Maanwijk 


Het verhaal achter Steenbrugge in Deventer 

Steenbrugge. Foto: Stadszaken.nl
De kerk in Steenbrugge die nooit een kerk is geweest. Foto: Stadszaken

Het dorp Steenbrugge bij Deventer is ontstaan uit twee boerenfamilies en twee vissers uit Deventer die graag in het Sallandse landschap wilden wonen. Steenbrugge ontwikkelde zich en er kwam een school, een herberg en een kerk. Er ontstond een Brink en zo groeide het dorp tot wat het nu is. Het klinkt alsof het dorp een rijke geschiedenis kent. Alleen... Steenbrugge bestaat pas tien jaar. 

In opdracht van BPD-ontwikkelaar Erik Makkinga ontwierp stedenbouwkundige Luc Bos een nieuwe wijk vanuit een verhaal over oorsprong en groei. Pas daarna ontwikkelde hij een stedebouwkundig plan voor de gasloze wijk.  

Zo lijkt Steenbrugge organisch gegroeid, met rondwegen, grote huizen en een school in het midden. Waarin gewoond wordt, want de de gasloze wijk zelf kent geen voorzieningen.  

Steenbruggenaren zijn eigenwijs en hebben groene vingers, zei Bos vier jaar geleden tegen de nieuwe inwoners. ‘Net als in de nabijgelegen dorpen Wesepe en de Boskamp hopen we dat de tuinen in Steenbrugge ook gaan overlopen naar de natuur.'  

Veel Steenbruggenaren hebben zich het verhaal eigen gemaakt. Hun tuinen zijn zo ingericht waarmee ze recht doen aan de fictieve geschiedenis van het Deventer dorp. 

Naar de site van Steenbrugge 


Community in drijvende wijk in Amsterdam

Foto: ANP
Wonen in een drijvende wijk. Foto: ANP

Nederland waterland. Er drijven zo’n 12.000 woonboten in Nederland, meestal aan een kade, maar zelden in een woonwijk op het water. Dat is wel het geval in het Johan van Hasseltkanaal, een zijkanaal van het IJ in Amsterdam-Noord. Dertig arken vormen daar sinds 2020 een bijzondere drijvende wijk met 46 huishoudens.  

De bewoners hadden een grote stem in hun wijk. Samen met architectenbureau Space&Matter ontwierpen ze hun duurzame, circulaire woonwijk op het water. Schoonschippers innoveren, delen bakfietsen, maken gebruik van deelauto’s en hebben een gezamenlijk elektriciteitssysteem en gezamenlijke waterzuivering.  

De woningen, waarvan de helft twee-op-één-bak, zijn verbonden voor gezamenlijke waterzuivering. Ze winnen warmte terug en groenteafval wordt versnipperd en vormt zo een grondstof voor biogas. 

Het hart van de wijk vormt de bak met daarop een gezamenlijke ontmoetingsplek. Want de bewoners werken vaak samen en leren graag van elkaar. En hun bevindingen delen ze graag, ook met de buitenwereld. ‘Kopieer ons’, is het motto van Schoonschip. 

Naar de site van Schoonschip 


Wijk aan het water in Harderwijk

Harderwijk. Foto: Stadszaken
Wonen aan het water in Harderwijk. Foto: Stadszaken

Op de plek van de voormalige Haven van Harderwijk en een groot parkeerterrein voor onder meer het Dolfinarium is een bijzondere woonwijk verrezen. De industrie, waaronder het vervuilende Asbestona, is verdwenen. Nadat de overige bedrijven naar het nieuwe bedrijventerrein Lorentzhaven waren verhuisd, deed de kade nog een kleine 15 jaar plaats als parkeerplaats. Doodzone. 

Met de nieuwe woonwijk is dat aan het veranderen. De komende jaren ontstaat tussen het Wolderwijd en de oude binnenstad een gevarieerd woongebied: het Waterfront. 

De vroegere havenstad aan het IJsselmeer krijgt er een fraaie, levendige leefomgeving bij. Van de 1.900 woningen die er zijn gepland, staan er inmiddels al enkele honderden in een deelgebied als De Eilanden, variërend van appartementen tot grondgebonden gezinswoningen met uitzicht op de gracht of de jachthaven. Het geheel oogt als een Zuid-Europees haventje. 

De volgende fasen met deelgebieden als Waterfront en Stadswerven krijgen de komende jaren vorm en zijn ontwikkelingen van Synchroon en Koopmans in samenwerking met Boskalis, en Van Wijnen. 

Naar de site van Waterfront 


Duurzaamheid voorop in de Houthavens Amsterdam

Foto: thamerpic / iStock.com
Ieder schiereiland heeft een eigen karakter. Foto: Thamerpic / iStock.com

Vrachtschepen uit de hele wereld wisten deze Amsterdamse havens te vinden. Nu wordt het een thuis voor duizenden Amsterdammer. Op ongeveer 2 kilometer westelijk van station Amsterdam Centraal, tussen de Spaarndammerbuurt en het IJ, komt een klimaatneutrale woonwijk met voorzieningen, scholen, werkruimten en een school. 

De nieuwe Houthaven bestaat uit zeven autoluwe eilanden, met elk een eigen bouwstijl. Architectenbureau PPHP liet zich voor de verscheidenheid inspireren door Raymond Unwin, die in zijn boek ‘Town Planning in Practice’ beschrijft: ‘De verscheidenheid van elk moet worden gedomineerd door de harmonie van het geheel.’  

Die woningen op de schiereilanden, verbonden door vijftien bruggen die toegang bieden tot het water, krijgen energie van de zonnepanelen op de daken. De bakstenen in de straten zijn hergebruikte klinkers. De oorspronkelijke richting van de aanloophavens is terug te zien in de grachten. 

Als alles volgens planning verloopt, is Houthaven in 2025 klaar. 

Naar de site van de Houthaven


Brainport Smart District is de slimme wijk van Helmond

Brainport Smart District Helmond. Beeld: UN Studios / Plomp
Brainport Smart District Helmond. Beeld: UN Studios / Plomp

Over tien jaar staan er 2.600 woningen in de wijk Brainport Smart District (BSD), er komt water uit de kraan en de woningen worden verwarmd. Voor de rest is de wijk allerminst traditioneel, evenmin in haar realisatieproces. De Helmondse proeftuin wordt een tijdlijn van wat op verschillende momenten met innovaties mogelijk is, door gefaseerd in clusters van vijftig woningen te bouwen. 

Binnen de Helmondse wijk Brandevoort verrijst een bijzondere buurt, volgens ‘de wijk van de toekomst’ zelf. Een plek waarin innovaties op het gebied van vervoer, gezondheid, data, energie en circulair bouwen worden ontwikkeld en toegepast. 

De wijk wordt ontwikkeld door de opdrachtgevers, de gemeente Helmond en de Provincie Noord-Brabant, samen met consortium KBS dat bestaat uit de partijen KWS, Baas BV en Spectral, en diverse andere partners in een bouwteam met verschillende werkgroepen.  

‘In de werkgroepen gaan we op zoek naar het optimale energiesysteem, watersysteem, data infra en mobiliteitssysteem voor de woonwijken van de toekomst’, zegt Eric Vugs namens KBS. ‘We zoeken antwoorden op innovatievragen. Hoe ziet het slimme energienet eruit? Hoe richten we mobiliteitshubs optimaal in? En kunnen we lantaarnpalen gebruiken als plek voor slimme sensoren?’ 

Op het moment zijn er al enkele projecten verwezenlijkt. Drie huurappartementen van CASA 1.0 en 52 modulaire 30-kamerwoningen van ontwikkelaar mHome. Ook is de Stichting Voorstee aangesteld voor groene initiatieven zoals een stadsboerderij. 

Naar de site over Brainport Smart District

Mediterrane oase in Rotterdamse Bospolder

Le Medi in Rotterdam. Foto: Nanda Sluijsmans / Flickr (CC: By,SA)
Le Medi in Rotterdam. Foto: Nanda Sluijsmans / Flickr (CC: By,SA)

Om een einde te maken aan een eenzijdige bouw in de Rotterdamse Bospolder kwam ondernemer Hassani Idrissi vijftien jaar geleden met het plan voor Le Medi, een wijk geïnspireerd op mediterrane woningbouw. Het buurtje is een oase in de drukke Bospolder. Al gaan na zonsondergang de hekken dicht. 

‘In Le Medi wilden we de veelzijdige achtergrond van de Rotterdammers terug laten zien’, zei Idrissi tegen het AD. In de koophuizen wonen tegenwoordig Rotterdammers met een veelheid aan nationaliteiten en culturele achtergronden. 

De buitenrand van Le Medi werkt als een soort stadsmuur. De korte straatjes met kleurrijke gevels leiden naar een centraal binnenplein. Er is een fontein en er zijn mogelijkheden om de woningen te vergroten. 

Het ging de makers niet alleen om de bouwstijl. Ook de placemaking is geïnspireerd op de mediterrane levenswijze. Geen traditionele tuinen, maar patio’s. Volgens de inwoners is het een klein dorp, waar mensen elkaar kennen en met elkaar optrekken. Binnen de hekken rijden geen auto’s en is het een speelparadijs voor kinderen. 

Naar de site van de architect van Le Medi 

Meer inspirerende woonwijken in Nederland? We horen het graag via redactie@stadszaken.nl

Dit bericht delen via:

Gerelateerde artikelen