De bijna 800.000 banen die de sector nu al oplevert, verantwoorden een verdere expansie van de sector, zegt René Buck, directeur Buck Consultants International, in een toelichting op een presentatie die hij vorige week gaf op het congres van Nederland Distributieland.
Logistiek en Nederland zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, vanwege de strategische ligging in de West-Europese Delta, maar in de onderliggende infrastructuur dreigen knelpunten op te treden zoals bij Schiphol of ten aanzien van de beschikbaarheid van geschikte locaties. Buck: ‘Natuurlijk wordt er terecht gezegd dat we in Nederland als totaal nog een overvloed aan nieuwe bedrijventerreinen boven de markt hangt, maar je moet je ogen ook niet sluiten voor het feit dat in sommige regio’s er toch een ruimtetekort kan ontstaan, zoals rondom Tilburg. Grote logistieke investeerders zoeken bovendien vaak een specifiek vestigingsmilieu dat ze dertig kilometer verderop niet kunnen vinden.’
'Logistiek gaat over veel meer dan dozen en pallets schuiven. In Tilburg worden Tesla’s geassembleerd.’
Ondanks het feit dat de komende jaren de economische groei buiten Europa groter is dan daarbinnen, wordt volgens Buck in Haagse scenario’s voor 2030 rekening gehouden met een 20-40% grotere Nederlandse economie dan nu het geval is. ‘Dat betekent aanzienlijk grotere transportstromen, ook al zit een fors deel van die groei in de zakelijke dienstverlening. Om die te verwerken zijn tientallen miljarden extra nodig voor infrastructuur om de te verwachten capaciteitsproblemen op te lossen.’
Maar met alleen nieuw spoor-, weg- en waterwegen en overslagterreinen zijn we er volgens Buck niet. ‘Er moet ook meer aandacht komen voor middellange termijninnovatie gecombineerd met meer inventiviteit op de korte termijn’. Die inventiviteit vertaalt Buck bijvoorbeeld in meer gebruik van spoorvervoer en binnenvaart, slimmere thuisbezorgoplossingen voor internetaankopen en control towers die de informatiestromen bij grote bedrijven efficiënter coördineren.
Knelpunt: nieuwe locaties
Buck voorspelt dat de beperkte beschikbaarheid van geschikte nieuwe locaties en de kosten daarvan op termijn tegen Nederland gaan werken. Hij is ervan overtuigd dat de logistieke regio’s in Nederland (inclusief de grote zeehavens en Schiphol) (nog) gunstigere resultaten bij het werven van buitenlandse bedrijven kunnen boeken door zich beter te verdiepen in de supply chain-structuren, die per industriële sector steeds meer van elkaar gaan verschillen.
Buck plaatst de in Nederland vaak gehoorde pleidooien voor een gelijk speelveld in Europa in perspectief. ‘Ik weet natuurlijk ook dat de overheidsbijdrage aan Duitse en Belgische zeehavens verhoudingsgewijs groter is dan in Nederland en dat Belgische en Duitse lucht- en zeehavens lagere inspectie- en toezichttarieven in rekening brengen. Maar er is ook een andere kant van de medaille. In het buitenland vinden ze dat de in Nederland gebruikelijke tax rulings neigen naar belastingontduiking, beoordelen ze de Betuweroute als staatsteun voor Rotterdam en klagen ze over het feit dat Schiphol en Air France/KLM vier handen op één buik zijn’.
‘Oude discussie’
De vraag in hoeverre de logistiek als grote ruimtevreter wel voldoende economische toegevoegde waarde genereert, zet Buck weg als ‘oude discussie’. Buck: ‘Vanwege onze strategische ligging zijn we nu eenmaal een belangrijk logistiek centrum en de toegevoegde waarde staat buiten kijf. In de logistieke sector alleen al werken 416.000 mensen. In totaal hebben 793.000 mensen in Nederland een job, die direct gerelateerd is aan logistiek. Daar zitten ook zeer hoogopgeleide mensen bij die zich met de organisatie van allerlei goederenstromen bezig houden. Logistiek gaat over veel meer dan dozen en pallets schuiven. In Tilburg worden zelfs Tesla’s geassembleerd.’
Panama Papers
Buck waarschuwt verder voor een te eenzijdig debat naar aanleiding van de Panama Papers: ‘Nederland biedt voor veel bedrijven die hier een distributiecentrum voor de Europese markt neerzetten, de mogelijkheid tot volkomen legale, meerjarige belastingafspraken, zogenaamde tax rulings. We moeten niet de fout begaan die te verwarren met fiscale routes, die tot doel lijken te hebben belastingen te ontduiken en alles op één hoop gooien. Als we het kind met het badwater weggooien dan kost dat banen en leidt dat tot afnemende investeringen in de logistieke en vastgoedsector’.