In het huidige rijksbeleid gaan investeringen vooral naar regio’s die al sterk zijn, schrijven de drie adviesraden in hun rapport ‘Elke regio telt! Een nieuwe aanpak van verschillen tussen regio’s’ (pdf) dat is overhandigd aan minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
De adviesraden schrijven dat door de beleidskeuzes een ‘spiraal van verschraling’ is ontstaan in sommige regio’s waaronder Zeeuws-Vlaanderen, de Kop van Noord-Holland, de Veenkoloniën, Twente en Parkstad Limburg.
Zo leidt de concentratie van de zorg in een gezondheidscentrum tot sluiting van bushaltes, waardoor winkels bij die haltes minder klanten krijgen en moeten sluiten. Door minder werk trekken jonge gezinnen weg, wat tot leegloop leidt bij sportclubs en uiteindelijk zorgt voor minder mantelzorg.
Volgens de adviesbureaus is in de getroffen regio’s al langere tijd sprake van forse achterstanden, zoals een lagere levensverwachting, slechter bereikbare banen of onderwijs. ‘Deze ongelijkheid is schadelijk voor het vertrouwen van mensen in de overheid en in onze democratie.’
Brede welvaart in alle delen van Nederland
De drie raden pleiten voor ander beleid waarin het zorgen voor brede welvaart overal in Nederland voorop staat. De Rijksoverheid zou bij de verdeling van gelden over de regio’s voortaan niet alleen economisch rendement moeten meenemen als richtlijn, maar ook de bredere maatschappelijke opbrengsten.
Er moet in het hele land een basis van bereikbare voorzieningen beschikbaar zijn. ‘Dit hoeft niet overal in Nederland dezelfde basis te zijn, maar onderwijs, zorg, werk, cultuuraanbod en publieke ontmoetingsruimten moeten wel overal in Nederland bereikbaar en toegankelijk zijn voor mensen.’
Dat kan door onder meer budgetten te bundelen voor samenhangende oplossingen in de regio en door de ontwikkeling van kansenagenda’s voor regio’s. Ook moeten regio’s beter worden vertegenwoordigd op Rijksniveau en zijn er langjarige investeringsbudgetten nodig.
