Minister De Jonge wil de komst van nieuwe woningen versnellen en heeft daarom alvast tweeduizend flexwoningen besteld. Als deze, of andere flexwoningen, niet op de beoogde locatie geplaatst kunnen worden of waarbij aan het einde van de contractperiode (10-15 jaar) doorplaatsing binnen de desbetreffende gemeente een probleem blijkt, wil hij landelijk tweeduizend bouwrijpe kavels ter beschikking hebben. 

Apeldoorn en Doetinchem onderzoeken nu of ze een plaatsingsgarantie kunnen bieden. Als de gemeenten akkoord gaan met de voorwaarden en het onderzoek toont dat er ruimte is, worden de plekken vanaf 2026 gereserveerd. Zo zou Apeldoorn tot zeker 2045 tweehonderd bouwrijpe plekken desgevraagd ter beschikking moeten stellen. De locaties van de kavels mogen wel wisselen van plek. 

Het gaat niet om een achteraf-veldje dat braak blijft liggen. De proef van het ministerie richt zich vooral op flexwoningen binnen grotere transformatiegebieden. De kavels voor eventueel stapelbare flexwoningen moeten liggen in bebouwd gebied. ‘Aangezien het Rijk streeft naar een goede ruimtelijke kwaliteit, stellen ze als eis dat er minimaal driehonderd permanente woningen staan naast de tweehonderd kavels. Dit noemt het Rijk een permanente en flexibele schil’, schrijft het College van Apeldoorn aan de gemeenteraad.

Flexwoningen in spoorzone Doetinchem

Doetinchem onderzoekt of de kavels beschikbaar kunnen komen in de spoorzone. Dat gebied is al in ontwikkeling. Het moet een hippe, eigentijdse toegang tot de stad vormen: een mix van wonen, werken en leren. In het onderzoek kijkt Doetinchem of er driehonderd woningen, waaronder flexwoningen, direct een plek in de zone kunnen krijgen. Daarnaast zoekt de gemeente voor het ministerie nog eens tweehonderd reserve-plekken voor flexibele woningen.

In de intentieovereenkomst hebben de minister en de gemeenten naast de plaatsingsgarantie ook getekend om flexibiliteit, circulariteit en innovatie als leidende principes op te nemen bij gebiedsontwikkeling. Volgens het ministerie van BZK gaat het om een nieuw concept, waarbij modulair bouwen en digitale ontwerpprocessen centraal staan. Dat moet gebiedsontwikkeling helpen versnellen.  

Het haalbaarheidsonderzoek moet voor mei zijn afgerond. Als de gemeenten de kavels kunnen reserveren, volgt een samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en één of meerdere woningbouwcorporaties en/of andere exploitanten. Ook de provincie Gelderland speelt hierbij een rol. 

Voor het totale project trekt BZK een bedrag uit van 96 miljoen euro. De bijdrage van BZK is bedoeld voor de gemeente ter dekking van de uitvoeringskosten van de herplaatsing van flexwoningen en voor (een deel) van een onrendabele top van de grond- en/of vastgoedexploitatie, schrijft het stadsbestuur van Apeldoorn.