In het bestuurlijk overleg van 23 en 25 januari hebben de VNG, de UvW en het IPO de conclusie getrokken dat de voorwaarden voor inwerkingtreding voldoende zijn ingevuld als de inwerkingtreding opnieuw met een half jaar wordt verschoven, naar 1 januari 2024, schrijft De Jonge in een brief aan beide Kamers.

In de Kamerbrief schrijft De Jonge dat nu ook het IPO tevreden is met de voortgang van het digitale stelsel (DSO) ‘De gevalideerde ketentesten tonen inhoudelijk geen blokkerende zaken om tot de vaststelling van het moment van inwerkingtreding te komen.’ Hij schrijft ook dat het DSO niet klaar is, maar dat het vertrouwen er is om over een jaar tot inwerkingtreding over te gaan.

De minister heeft inmiddels een ontwerp-Koninklijk Besluit naar beide Kamers gestuurd. Die hebben het laatste woord over de invoeringsdatum. Zodra het besluit is aangenomen, is tijd nodig om te kunnen bepalen onder welk wetsregime vergunningstrajecten worden gestart.

Het is niet de eerste keer dat de invoering is uitgesteld. Half oktober 2022 werd de streefdatum voor de invoering naar juli 2023 verplaatst op verzoek van de provincies. Het IPO gaf toen aan dat nog niet alle elementen op de voor de provincies belangrijke instrumenten, of alternatieven daarvoor, in de keten zijn beproefd. 

Tijd nodig om DSO in te regelen 

Het nieuwe uitstel is nodig omdat vanuit de uitvoeringspraktijk ‘is aangegeven dat ten minste zes maanden tijd wenselijk is om na een definitief besluit de nodige stappen voor het inregelen zorgvuldig te kunnen zetten en om tijdig te kunnen bepalen onder welk wetsregime vergunningen voor nieuwe activiteiten moeten worden aangevraagd.’ 

De VNG laat in een persbericht weten blij te zijn dat de signalen die door de gemeenten zijn afgegeven serieus zijn genomen en dat met de datum van 1 januari 2024 voldoende voorbereidingstijd kan worden geborgd.

Jeroen Niemans, expert Omgevingswet en adviseur bij Hiemstra en de Vries, reageert: ‘Het begint een repeterende, bijna rituele dans te worden. Ik ben geen DSO-expert, dus daar kan ik niet over oordelen. Wel kan ik constateren dat de praktijk, vertegenwoordigd door de VNG en het IPO, er blijkbaar nog onvoldoende vertrouwen in heeft. Het lijkt me niet onverstandig voor de minister om dat serieus te nemen.’  

Omgevingswet al vier keer uitgesteld 

De Omgevingswet is een grote herziening van wetgeving voor de fysieke leefomgeving. De wet moet tientallen wetten voor bijvoorbeeld milieu, natuur, ruimtelijke, ordening, waterbeheer en geluid verenigen en versimpelen.  

De wet werd al jaren geleden aangenomen, maar inwerkingtreding laat op zich wachten. Aanvankelijk zou de wet in juli 2019 van kracht worden. Later werd dat 1 januari 2021, toen januari 2022, toen juli 2022, toen januari 2023, toen werd de streefdatum juli 2023, en nu dus mogelijk januari 2024. Het DSO is bij het continue uitstellen vaak hoofdreden, als werd ook de coronacrisis als boosdoener aangewezen.