Free flow tol betekent dat weggebruikers tolgeld achteraf afrekenen via hun kenteken. Nederland kent nu alleen tolheffing met tolpoortjes bij de Westerscheldetunnel en Kiltunnel, maar dat gaat veranderen als de A24 opengaat tussen de A20 bij Vlaardingen en de A15 bij Rozenburg. Dan worden alle kentekens gefotografeerd. 

Weggebruikers maken straks een account aan bij Via Verde of een provider die is aangesloten op het systeem van Via Verde, en kiezen voor de wijze van betalen. ‘Voor ons is het van belang dat de diensten van de hoofddienstaanbieder eenvoudig en voor iedereen toegankelijk zijn. We hebben er vertrouwen in dat Via Verde dat kan realiseren’, zegt Jan Strijk, divisiemanager tolheffing van de RDW. 

De tol wordt geheven om de Blankenburgverbinding en de ViA15 sneller af te kunnen betalen. Er is 344 miljoen euro (prijspeil 2021) nodig voor de Blankenburgverbinding en 312 miljoen (prijspeil 2021) voor de ViA15. Met de tol kopen automobilisten een tijdswinst van ongeveer 7 minuten. 

Zonder account afrekenen kan ook: de weggebruiker logt dan binnen 72 uur in op een overheidssite en betaalt met iDeal. Contant afrekenen is onmogelijk. Als niet tijdig wordt betaald krijgt de kentekenhouder een rekening met een opslag van 7 euro. 

Overheden testen tolsysteem dit jaar

Om deze nieuwe vorm van free flow tolheffing te bereiken, werken het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, het Centraal Justitieel Incassobureau, de Inspectie Leefomgeving en Transport en de RDW samen. Om de werking van het tolsysteem te testen, zijn in het voorjaar van 2023 testen op de A12 gepland. 

Het doel is om de tolheffing in 2030 te beëindigen. Dan treedt betalen naar gebruik (BNG) in werking, waarbij voor automobilisten de motorrijtuigenbelasting wordt afgeschaft en vervangen door tarief per kilometer. 

Via Verde is sinds 1991 actief in Portugal met elektronische betalingen. Dan gaat het niet alleen om tol, maar ook om het automatisch afrekenen bij onder meer parkeerplaatsen, veerboten en fastfoodrestaurants als de bestelling wordt gedaan via een drive-through.