Economische problemen krijgen steeds meer grip op de woningmarkt, stelt Colliers. Het uit zich in achterblijvende cijfers ten opzichte van voorgaande jaren.
In topjaren 2018, 2019 en 2020 werd nog ruim 7 à 8 miljard euro per jaar geïnvesteerd in woningen. Sindsdien liep het beleggingsvolume rap terug, naar 4 miljard euro in 2021. Colliers verwacht dat 2022 blijft steken op ongeveer 3 miljard en voorziet voor volgend jaar niet direct verbetering.
Er wordt vooral minder geïnvesteerd in de bouw van nieuwe woningen, zegt Madeline Buijs, hoofd onderzoek bij Colliers. Steeds meer bouwprojecten worden ‘on hold’ gezet. De bouw is nu niet rendabel, dus stellen ontwikkelaars uit. Van de bijna 5 miljard aan woningtransacties die nu in de pijplijn zitten, ligt voor ongeveer 3,3, miljard stil.
Boosdoener zijn vooral de hogere rente op leningen, algehele economische onzekerheid en de stikstofproblematiek, aldus Colliers. Regulering door woonminister Hugo de Jonge is in mindere mate verantwoordelijk, zegt Buijs.
‘Institutionele beleggers zijn vooral actief in de vrije huursector. Zij kunnen uit de voeten met het plan van De Jonge om het puntenstelsel door te trekken, gaven ze eerder zelf aan. Wel verwachten we dat huurprijzen komende tijd niet veel zullen zakken, omdat het tekort aan huurwoningen blijft bestaan.’
Het is volgens Buijs zoeken naar een balans tussen aan de ene kant het tegengaan van excessen en aan de andere kant het draaiende houden van de nieuwbouwmotor. ‘Extreem dure slechte woningen wil je echt niet hebben. Daar werkt de regulering goed voor. Maar je moet uitkijken dat je het voor institutionele beleggers niet onmogelijk maakt om te bouwen.’
De hogere overdrachtsbelasting voor beleggers heeft volgens Buijs amper invloed op de nieuwbouw, omdat de belasting alleen bij de verkoop van bestaande woningen wordt betaald. Het heeft dus wel effect op beleggingen in buy-to-let-woningen.
De belasting, opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht zorgden de laatste jaren al voor een kleinere rol voor particuliere verhuurders. Al speelde ook hier algemene marktomstandigheden een rol: het aanbod van woningen waar beleggers in geïnteresseerd zijn droogt op.