Door Marko Faas en Kasper Baggerman 

De Tweede Kamer wil zo snel mogelijk weten hoe het kabinet om wil gaan met het nietig verklaren van de bouwvrijstelling door de Raad van State. Die oordeelde in een tussenvonnis in de zaak Porthos dat stickstofuitstoot ook tijdens de bouw meegerekend moet worden. Gevreesd wordt dat dit tot grote vertraging leidt bij onder andere woningbouw. Zowel links als rechtse oppositiepartijen en coalitieleden waarschuwden voor een land ‘op slot’ en grote gevolgen voor de wooncrisis. 

Vooralsnog kan Van der Wal de gevraagde duidelijkheid niet bieden tijdens het debat. Aan de complexiteit van de uitspraak ligt dat niet. Die is ‘klip-en-klaar’, zei ze. ‘Maar we hebben het er in het kabinet nog niet eens over gehad.’ Het onderwerp komt vandaag aan de orde tijdens de Ministerraad. 

Op 25 november komt de minister met een brief. Dat wordt ‘geen duiding’, maar ‘echt ons antwoord op hoe we hiermee omgaan. We willen dat zorgvuldig doen en dat vraagt even tijd en afstemming, ook binnen het kabinet. Ik denk dat drie weken daarvoor een hele redelijke termijn is.’ Daar ging de Tweede Kamer mee akkoord. 

Schuiven mogelijk 

De Tweede Kamer vroeg om minder rigide beleid. De minister liet weten open te staan voor aanpassingen aan het stikstofbeleid. ‘Als de optelsom van de doelen maar gehaald wordt.’ De provincies spelen daarin een grote rol, aldus de minister, ‘want zij kennen de gebieden het beste’. 

 Wel wil een Kamermeerderheid vasthouden aan de datum van 2030 waarop de problemen moeten zijn opgelost. Al zijn daar onder zeer strikte voorwaarden uitzonderingen op mogelijk, bleek uit een fel debat tussen onder meer D66-Kamerlid Tjeerd de Groot en minister Adema van Landbouw. 

Niet terug naar Europa 

Zeker is dat de minister niet opnieuw naar Europa gaat om te proberen meer stikstofruimte vrij te onderhandelen. Daar riepen Europa-sceptische partijen toe op. Een nieuwe gang naar de Europese Commissie is kansloos, zei de minister. Een delegatie van vier ministers, waaronder Van der Wal en woonminister Hugo de Jonge, had eerder ‘met de vuist op tafel geslagen' maar moest toch afdruipen. 

De geloofwaardigheid van Nederland is weg, zei ze. ‘We zijn al jaren niet het braafste jongetje van de klas.’ Nederland moet eerst laten zien dat er werk wordt gemaakt met he beschermen van de natuur. Van der Wal wil zich daarom focussen op het verminderen van de stikstofuitstoot, maar ook op het verbeteren van de waterkwaliteit en hydrologie.