Met de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek (Wbmgp), ook wel de Rotterdamwet genoemd, hebben gemeenten de mogelijkheid om bepaalde groepen woningzoekenden te weren uit kwetsbare wijken. Dat zou de leefbaarheid verbeteren.
‘In mijn gesprekken in de samenleving, zowel met individuele burgers als belangenorganisaties, heb ik gemerkt dat de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek door haar selectieve woningtoewijzing ingrijpende gevolgen heeft voor individuele woningzoekenden. De wet werkt dus onbedoeld discriminerend.’
Dat schrijft Baldewsingh in de aanbiedingsbrief van het Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme 2022. Baldewsingh is Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme. ‘Mijn voorstel is om het meest omstreden artikel van de wet (artikel 8, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen nieuwkomers en mensen die al langer in de regio wonen) in zijn geheel te schrappen om elke vorm van onbedoelde discriminatie te voorkomen.’
Mensen die in een Wbmgp-wijk een sociale huurwoning willen betrekken, kunnen worden getoetst op of ze een inkomen hebben uit werk of langer in de regio woonden (artikel 8), of ze ‘ongewenste sociaaleconomische kenmerken’ hebben (artikel 9), of dat het huisvesten van deze persoon leidt tot meer overlast of criminaliteit (artikel 10).
De Jonge onderzoekt uitbreiding onbewezen wet
Het advies van Baldewsingh staat haaks op plannen van VRO-minister Hugo de Jonge. Die onderzoekt op dit moment uitbreidingsmogelijkheden van de Rotterdamwet. Wat deze uitbreidingen precies inhouden en of ze ‘nodig zijn’ staat nog niet vast. ‘Het is nog onbekend wat voor aanvullingen het kan betreffen. En of aanvullende experimenteerruimte of bijzondere maatregelen nodig zijn’, zei een woordvoerder van De Jonge eerder tegen Stadszaken.
De Rotterdamwet staat al langer onder druk om haar racistische karakter en onbewezen effectiviteit. ‘Leefbaarheidsproblematiek kent heel structurele oorzaken. Je kunt dus nooit met zekerheid zeggen dat de Rotterdamwet de doorslaggevende factor is’, zei UvA-onderzoeker Wouter van Gent er eerder over tegen Stadszaken. Meerdere onafhankelijke onderzoeken concludeerden de laatste jaren dan ook: de Rotterdamwet heeft geen aantoonbaar effect op leefbaarheid.
Onderzoek van de UvA onderschrijft de discriminerende effecten van de wet. Vooral mensen met een niet-westerse migratieachtergrond en mensen met een Oost-Europese migratieachtergrond worden onevenredig vaak geweerd uit Wbmgp-wijken.
