Het studententeam Symbiotic Urban Movement (SUM) van de TU Delft richt zich in haar gebouwontwerp op de portiekflat, waarvan Nederland er 847.000 telt. Veel van deze flats zijn verouderd en daarnaast groot energieverbruikers door slechte isolatie. Het transformatieplan van de Delftse studenten, dat gebruikmaakt van ‘energiepositieve optopping’, voegt aan elke flat een module toe.

Die module bestaat uit twee extra woonlagen, maar wekt ook energie op voor het gehele gebouw. Het fungeert zo als een batterij voor het oude gebouw, dat haar energie ontvangt via zonne-energie. Ook vangt het regenwater op.

Naast het optoppen van de bestaande portiekflat, kunnen ook de bestaande woonlagen worden gerenoveerd. De begane grond kan daarbij in elke flat een sociale ontmoetingsplek worden met functies zoals een café, winkels, restaurants en werkplaatsen die de sociale cohesie van een wijk versterkt.

Het transformatieplan won vrijdag de derde plek in de internationale Solar Decathlon Europe competitie, na drie jaar voorbereiding door ruim 50 studenten. Een levensecht prototype werd voorafgaand aan de competitie eerst in Nederland ontworpen en opgebouwd, om daarna voor de competitie in Wuppertal in twee weken opnieuw te worden geplaatst. De huizen zijn uitgerust met geavanceerde technologieën en zijn ontworpen volgens de hoogste normen op het gebied van duurzaamheid. 

Starten in drietal grote steden

'We zijn enorm trots op de lovende reacties en beoordelingen die SUM hier op het internationale podium heeft ontvangen. Als sponsor en kennispartner helpen we SUM graag verder met opschaling om zo een bijdrage te leveren aan het oplossen van het woningtekort en de verduurzamingsopgave', zegt Vincent Groet, directeur Bouw Zuid-West Nederland van ABN AMRO. Sponsoren als ABN AMRO, Smits Vastgoedzorg en De Groot & Visser zijn als sponsor betrokken bij het plan om alle portiekflats duurzaam te transformeren in de praktijk te brengen.

Volgens het studententeam kan hun plan een grote slag helpen slaan in de ambitie om de komende tien jaar één miljoen woningen te realiseren. VRO-minister Hugo de Jonge wil dat alle slecht geïsoleerde woningen en gebouwen in 2030 aangepakt zijn. Met het Delftse plan hoeven de portiekflats niet te worden gesloopt, waardoor het aantal woningen behouden blijft en door optopping juist stijgt. De portiekflats bevinden zich volgens SUM ook voornamelijk binnenstedelijk, waar de grootste behoefte is aan woonruimte.

‘We bieden de minister nu een concreet alternatief en plan, waarmee hij direct aan de slag kan om te zorgen dat er snel meer betaalbare woningen bijkomen’, aldus Nikki De Zeeuw, student en coördinator communicatie van SUM. Het studententeam kijkt momenteel met haar partners en sponsoren, waaronder ABN AMRO en de gemeente Den Haag, naar geschikte locaties voor eerste casestudies.

‘We hopen op een drietal grote steden waar we kunnen beginnen. In steden zoals Den Haag, Amsterdam en Utrecht waar een groot aanbod van portiekflats staat’, zegt De Zeeuw. De eerstvolgende gesprekken volgen naar alle waarschijnlijkheid in september of oktober.