‘We hebben gekeken naar het systeem van de oude posttreinen en of dat ingezet kan worden voor pakketvervoer’, zegt Pepijn Ingenpass. Hij is één van de studenten Transport, Infrastructure & Logistics van de TU Delft die het rapport hebben geschreven.  De laatste posttrein reed precies 25 jaar geleden. Daarna is PostNL overgestapt op wegvervoer. Nu de brandstofprijzen toenemen en er meer aandacht is voor het milieu en duurzaamheid, wilde Royal HaskoningDHV weten wat de mogelijkheden zijn om pakketjes op een meer duurzame wijze te vervoeren.

De studenten analyseerden de pakketstromen en zagen dat de belangrijkste routes liggen tussen Rotterdam en het Ruhrgebied, met een eventuele stop in Venlo, en tussen Amsterdam en Eindhoven, met een mogelijke stop in Lage Weide in Utrecht. Tussen deze steden kunnen volgens de studenten dagelijks drie nachttreinen rijden. ‘Bovendien wisten we dat in Eindhoven nog een opstelspoor ligt, dat nauwelijks wordt gebruikt’, zegt Ingenpass.

In Rotterdam ligt nog een spoorlijn naast het distributiecentrum van PostNL, dat volgens de studenten relatief snel geschikt kan worden gemaakt. Betrokken pakketvervoerders PostNL en DHL stellen als eis  dat maximaal tien minuten nodig zijn om de pakketjes vanuit de trein in het distributiecentrum te krijgen. Dat is bijna overal mogelijk, berekenden de studenten van de TU Delft.

De studenten hebben zich laten inspireren door de situatie in Duitsland. Daar zet de combinatie DHL, Deutsche Post en DB-cargo volledige trailers op de trein. ‘Daarvoor is Nederland natuurlijk te klein’, zegt Ingenpass. Hij en zijn medestudenten keken daarom naar andere oplossingen. Die vonden ze in gestandaardiseerde boxen, compacte containers waar tot 350 pakketten inpassen. ‘Die kun je zonder extra laadinfrastructuur met een vorkheftruck in de trein laden.’

Treinvervoer zorgt voor milieuwinst

Uit het onderzoek blijkt dat een gedeeltelijke overstap voor zeker vijf procent minder wegvervoer kan zorgen. ‘Tot zelfs 15 procent, als er enkele aanpassingen aan de infrastructuur wordt gedaan.’ Vergeleken met wegvervoer levert de posttrein 84 procent minder CO2-uitstoot op, zegt Ingenpass. ‘Daarbij hebben we gerekend met dieseltreinen, omdat oude spoorlijnen niet altijd geëlektrificeerd zijn.’

Zulke pakkettreinen doen nog niets voor het binnenstedelijk vervoer, erkent Ingenpass. En dat terwijl de rails wel tot in de meeste steden reikt. Door de focus op wegvervoer liggen de distributiecentra inmiddels aan de rand van de stad. Toch denkt hij dat na een eerste stap veel meer mogelijk is. ‘Als een deel van het pakketvervoer al per spoor gaat, kun je wachten op meer initiatieven.’

De studenten spraken voor hun onderzoek met tien partijen, waaronder PostNL, ProRail en DHL. Grote webwinkels als Bol.com, Amazon of Wehkamp heeft het team niet kunnen interviewen. Ze hopen dat die samen met bezorgers en spoorvervoerders de samenwerking zoeken om het terughalen van posttreinen verder vorm te geven. ‘Als ze toch al een grote vrachtwagen inzetten voor pakketvervoer, waarom niet een nog grotere vrachtwagen: de trein.’