Het Deltaplan van het Noorden betekent voor Friesland de aanleg van de Lelylijn, een spoorverbinding tussen Groningen en Lelystad, met stations in de Friese gemeenten Drachten en Heerenveen. Ook zou het plan de bouw van 220 duizend extra woningen mogelijk moeten maken, bovenop de al bestaande plannen.

Friezen verwachten dat het Deltaplan meer negatieve dan positieve gevolgen zal hebben. Ze vrezen onder meer de effecten op natuur en milieu. De invloed op de landschappelijke kwaliteit vinden ze belangrijker dan positieve economische effecten van het plan. Ook zijn er zorgen over de effecten van de spoorverbinding op de Friese taal en cultuur.

Vooral oudere Friezen (65 plus) hechten waarde aan de verwachte negatieve gevolgen voor natuur en cultuur. Jongeren (18 tot 39) vinden de beschikbaarheid van banen juist vaker doorslaggevend. Een meerderheid van hen verwacht overigens dat het aantal banen door het Deltaplan niet zal veranderen.

Provincie moet rekening houden met natuur en cultuur

Toch zijn Friezen overwegend positief over het Deltaplan voor het Noorden. Alles samengenomen leiden zorgen voor natuur en cultuur niet tot een gebrek aan draagvlak voor de spoor- en woningbouwambities, concludeert het FSP. Slechts een kwart van de inwoners staat negatief tegenover de aanleg van de Lelylijn.

Het FSP verwacht wel dat inwoners de effecten op natuur en cultuur kritisch zullen blijven volgen bij verdere uitwerking van de plannen. Volgens de onderzoekers is het dus ‘de uitdaging aan bestuurders en volksvertegenwoordigers om te laten zien dat het Deltaplan voor het Noorden (of een alternatief plan) niet alleen bijdraagt aan economische waarden, maar ook aan andere waarden die inwoners van belang vinden voor een brede welvaart in Fryslân.’

Plan nog onzeker

Of het Deltaplan van het Noorden doorgang vindt, is nog onzeker. Het plan heeft voor- en nadelen, bleek in maart uit de Analyse Deltaplan Noordelijk Nederland. De Lelylijn, Nedersaksenlijn en verbetering van het bestaande spoor zijn een impuls voor de leefbaarheid in het noorden en bieden ruimte voor meer woningen. Maar tegelijkertijd verzwakken ze de Randstad, zijn miljardeninvesteringen nodig en is de milieu-impact negatief.