Elk jaar komt er zo’n 22 miljoen ton steenachtig afval vrij bij sloopwerkzaamheden. Slechts 2 miljoen ton wordt hergebruikt voor nieuwe bouwmaterialen, tegenover de 33 miljoen ton die nieuw wordt geproduceerd.
Onderzoeksorganisatie TNO denkt met MIMO, haar nieuwe ontwerpaanpak, de gehele bouwsector te kunnen ondersteunen in het beter afwegen en optimaal inzetten van hergebruik en recycling uit bouw- en sloopafval. MIMO staat voor ‘Materiaalgedreven Multi-criteria Ontwerpoptimalisatie’.
‘Deze stroom is goed voor meer dan de helft van de huidige betonproductie’, zegt Siska Valcke, expert circulair beton bij TNO. ‘Bij het optimaliseren van hergebruik, ook voor CO2-reductie, komen dankzij MIMO al gauw twee belangrijke strategieën in beeld: volledig hergebruik van elementen uit bestaande betonconstructies en inzet van gemalen metselwerkpuin zouden naar schatting 0,75 tot wel 1,25 miljoen ton CO2 reduceren per jaar.’
De tool achter de MIMO-aanpak koppelt data, modellen en slimme optimalisatiesoftware. Centraal in de aanpak staat ‘resource based engineering’: gebruikers van de tool voeren aan de voorkant ontwerpvragen en eisen in waaraan hun beton moet voldoen. Via rekenmodellen krijgt de gebruiker informatie over welk type duurzaam beton of steenachtig materiaalafval in de buurt beschikbaar is.
Aan de achterkant zijn alle materiaaleigenschappen van die lokaal beschikbare grondstoffen al in kaart gebracht. Ook voldoen alle materialen aan de huidige milieu- en veiligheidseisen in de bouwsector.
Impact op hele bouwketen
De tool leent zich volgens de TNO voor alle partijen in de bouwsector. ‘Constructeurs kunnen in een vroeg stadium de mogelijkheden en data van leveranciers, sloopbedrijven en recyclers betrekken in hun ontwerp om tot een optimale oplossing te komen. Opdrachtgevers krijgen inzicht in oplossingen die meetbaar voldoen aan hun eisen en die ze transparant met elkaar kunnen vergelijken. Aannemers en sloopbedrijven krijgen meetbaar inzicht in de kosten en baten van slim demonteren en de opslag van materialen’, schrijft het TNO.
De potentiële impact op de bouwsector van de nieuwe ontwerpaanpak is groot, aldus TNO. De sector verbruikt de helft van alle grondstoffen in Nederland en is verantwoordelijk voor 40 procent van het energieverbruik en een derde van de totale CO2-uitstoot.
De tool wordt nu op beperkte schaal getest, waarna duidelijk moet worden welke voordelen de MIMO-aanpak precies brengt voor de bouwketen. Hierna moet de tool volgens het TNO haar doorgang vinden bij meer bouwpartijen die aan de hand van de tool onderling meer coördineren in hun zoektocht naar duurzamer betongebruik. Valcke: ‘Onze aanpak levert te meeste waarde op als de samenwerking in de betonsector gaat groeien.’
