De basis hiervan is een integrale 3D-kaart van Nederland, met op hoog detail informatie van de gebouwde en natuurlijke omgeving. Daarbovenop is het mogelijk om verschillende live-datalagen, zoals bezoekersaantallen, het weer of het openbaar vervoer, te projecteren. Het dashboard is het eerste resultaat van de werkgroep Crowd Safety Manager (CSM) uit de City Deal, en een volgende stap na veel denkwerk en verschillende tafelsessies over de bijkomende ethische kwesties.
‘De Invictus Games boden ons een kans om de eerste technische versie van het dashboard uit te testen’, vertelde Matthijs Flim, projectleider Smart City bij de politie, tijdens de bijeenkomst op het bureau. Tegenover hem zaten verschillende gegadigden van politie-eenheden uit het land, zoals Amsterdam en Nijmegen. ‘We hebben de techniek tijdens dit evenement puur en alleen vanaf de zijlijn uitgetest, zonder daadwerkelijk acties te ondernemen tijdens het evenement. Het was een technische test.’
Drukte sturen en voorspellen
Jeroen Steenbakkers, directeur van digitwin-ontwikkelaar Argaleo, demonstreerde vervolgens het dashboard. Naast hem was op een groot interactief scherm een 3D-kaart van het Zuiderpark te zien. ‘Bij de Invictus Games gebruiken we openbare data zoals het weer, verkeersinformatie en het openbaar vervoer. Anonieme GPS-gegevens van mobieltjes bood ons de informatie over bezoekersaantallen, spreiding en zonering. Daarnaast hingen we vijf tel-camera’s op bij entreegebieden, en keken we naar de sociale media rondom de spelen.’
‘Een dashboard van dit formaat en met deze integraliteit is nieuw’
Met het driedimensionale overzicht kunnen politie en overheden gerichter sturen op mensenmassa’s, en deze drukte uiteindelijk ook voorspellen. Denk aan het gerichter spreiden van politie-eenheden over een dag. ‘Veel steden hebben al enige ervaring met het gebruik van digital twins in hun beveiliging. Maar een dashboard van dit formaat en met deze integraliteit is nieuw, legde Steenbakkers uit. ‘Gemeenten kunnen hetzelfde dashboard gebruiken op Koningsdag of andere evenementen.’
Digital twin
Het nieuwe CSM biedt de laatste ontwikkeling op het gebied van digital twin, maar de techniek bestaat al langer. Met Argaleo ontwikkelde Steenbakkers in samenwerking met Breda University of Science (BUAS) eerder de Atlas Fietsbaar Utrecht. Met datagedreven beleidsinformatie geeft het dashboard inzicht in de bereikbaarheid van scholen per fiets, of de effectiviteit van infrastructurele ingrepen zoals het plaatsen van een fietstunnel.
Een nog bekender project waarbij de digitwin een bijdrage levert, is het Living Lab Scheveningen. Een dashboard visualiseert en analyseert hier realtime-data van de boulevard, zoals de aantallen en stromen van voetgangers en fietsers. Aan de digital twin zijn 1.600 telpunten gekoppeld, evenals de actuele locaties van bussen, trams en treinen. Het Living Lab werd in november vorig jaar nog geprezen op de Smart City Expo Word Congress in Barcelona: ze won de Energy and Environment Award voor het innovatiefste en succesvolste slimme project voor de stedelijke leefomgeving.
Rol veiligheidsdomein verschuift
Het doel voor de nieuwe Crowd Safety Manager is om uiteindelijk tegen het zomerseizoen een compleet inzetbaar dashboard te ontwikkelen waarbij de eindgebruiker, politie of veiligheidsregio, met behulp van data ondersteund wordt in de besluitvorm. ‘Het kan een standaard onderdeel worden van een veiligheidsplan, waarbij de gebruiker de belangrijkste data uitkiest voor het betreffende evenement’, klonk tijdens de bijeenkomst.
Volgens Steenbakkers opereert het veiligheidsdomein van nu dan ook niet meer alleen vanuit de politie of overheid. ‘Deze rol verschuift ook naar de burgers en publiek-private partijen. Zij kunnen eigen data leveren en mee-anticiperen, om zo een gezamenlijke veiligheidsoperatie te creëren’, stelde de directeur. ‘Vanuit de City Deal sluiten wij daar graag op aan.’ Het dashboard is tevens onderdeel van het project Smart Societies van TNO, en in opdracht van Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO).
