In Egmond aan den Hoef ligt een plan voor de bouw van 163 woningen, vlak bij het beschermde ‘Noordhollands Duinreservaat’. Omdat bij de bouw stikstof vrijkomt, is een vergunning nodig vanwege de Wet natuurbescherming. De provincie Noord-Holland gaf de vergunning af, in de veronderstelling dat er voldoende stikstofruimte vrij is gekomen door snelheidsverlaging op de snelwegen. 

Omwonenden stapten daarop naar de rechter. Zij stellen dat het gebruikmaken van ruimte door snelheidsverlagingen niet garandeert dat woningbouw het Duinreservaat niet zal aantasten. De rechter gaat daarin mee en zegt dat aanvullende maatregelen nodig zijn. Die zijn nog niet genomen en daarom heeft de rechtbank de vergunning vernietigd.

Tijdens de rechtszaak voerden de bezwaarmakers ook een rapport van het RIVM op, waaruit blijkt dat het verlagen van de snelheid op Rijkswegen op sommige plekken juist tot extra stikstof heeft geleid. Vanwege de lagere snelheid kiezen automobilisten andere routes. Zo wordt het drukker op sommige provinciale wegen die dichter bij of door natuurgebieden lopen. 

Stikstofregistratiesysteem is leeg

De stikstofruimte die is ontstaan door de snelheidsverlaging is vastgelegd in het stikstofregistratiesysteem. Dat werd gezien als een oplossing om woningbouw en infrastructurele projecten door te kunnen laten gaan, na een vernietigende uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS).

Naast snelheidsverlaging zouden er meer bronnen voor stikstofruimte in het systeem terecht moeten komen. Dat is nog niet gebeurd en nu zit er geen ruimte meer in stikstofregistratiesysteem om extra vergunningen te verlenen. 

Bouwvergunningen mogelijk aanvechtbaar

Volgens het Inter Provinciaal Overleg (IPO) zijn ruim 33000 woningen vergund op basis van het stikstofregistratiesysteem, waaronder veel in Noord-Holland. Mogelijk zijn vergunningen die nog niet onherroepelijk zijn aanvechtbaar door de uitspraak van de rechter.

Deze woningen zijn of worden gebouwd met hulp van het stikstofregistratiesysteem:

  • Noord-Holland: 13914
  • Zuid-Holland: 5394
  • Utrecht: 5347
  • Gelderland: 3459
  • Noord-Brabant: 2765
  • Flevoland: 1244
  • Drenthe: 671
  • Overijssel: 464
  • Friesland: 31
  • Limburg: 22
  • Zeeland: 10

Door deze uitspraak staat het nut van zo’n systeem om stikstofruimte te creëren voor bouwprojecten ter discussie. Het IPO onderzoekt de precieze gevolgen van de uitspraak, waar overigens nog beroep tegen mogelijk is.