De economische waarde van een kerncentrale heeft volgens de onderzoekers te maken met vier factoren: de kosten voor het bouwen en onderhouden van de centrale, hoeveel de centrale gebruikt wordt, de stroomprijs en de bijdrage van de centrale aan CO2-reductie. De laatste drie factoren hebben sterk te maken met de elektriciteitsmarkt, wat volgens de onderzoekers van de RUG in het voordeel werkt van kernenergie.
Dat komt doordat opwekking uit zon en wind sterk kan wisselen door weersomstandigheden. Volgens het onderzoek daalt de prijs voor zon- en wind van 50 naar 10 euro per MWh op piekmomenten. Voor kerncentrales geldt slechts een daling van 40 naar 35 euro per MWh als er meer stroom uit zon en wind komt.
Minder subsidie nodig
Ook benoemen de onderzoekers dat kerncentrales minder afhankelijk zijn van subsidies. Geen van de hernieuwbare energiebronnen is momenteel volledig onafhankelijk van subsidies. Voor de Nederlandse elektriciteitsmarkt concluderen de onderzoekers dat alleen windturbines op land minder subsidie nodig hebben dan kerncentrales, maar zonne-installaties en windturbines op zee juist méér.
In het onderzoek staat dat de bouwkosten van zonneparken met de helft omlaag moeten om op hetzelfde subsidieniveau te komen als kerncentrales, als beide energiebronnen evenveel energie opwekken.
‘Vaak zeggen we: wind op zee is gratis, maar dat komt doordat heel veel kosten op zee door de overheid worden betaald’, zegt Machiel Mulder, hoogleraar energie-economie en één van de onderzoekers tegen de NOS. Voor kerncentrales geldt overigens ook dat overheidssubsidie nodig is om ze van de grond te krijgen.
Kernenergie in coalitieakkoord
Mulder en zijn twee collega-onderzoekers willen met het onderzoek het debat over kernenergie opnieuw aanwakkeren. Bekend is dat het kabinet in het coalitieakkoord kernenergie als mogelijke aanvulling noemt op de Nederlandse energiemix. Het Rijk houdt daarom de kerncentrale in Borssele langer open en zet stappen voor de bouw van twee extra centrales. Hiervoor faciliteert het Rijk onder andere de verkenningen, zet zij tenders uit en herziet zij de (financiële) bijdrage van de overheid.
De Europese Commissie koos er recent voor om kernenergie een groen label te geven onder de ‘EU taxonomie’, een inventarisatie van duurzame economische activiteiten. Dat is nodig om de klimaatdoelen te halen, aldus de Commissie. Ook zou het in het belang zijn van investeerders. Daar komt bij dat de oorlog in Oekraïne de prijs van fossiele brandstoffen omhoogdrijft, waardoor de Europese Unie haar energietransitie versnelt.
Volgens Mulder gaat het nog lang duren voor de discussie over een mogelijke rol voor kernenergie in Nederland gevoerd is, zegt hij tegen NOS. Het duurt volgens de onderzoekers nog minstens zeven jaar tot een nieuwe centrale gebouwd is. Wel kan zo’n centrale daarmee nog steeds bijdragen aan de klimaatdoelstellingen van 2050.
‘De CO2-uitstoot verlagen met alleen zonne- en windenergie is niet genoeg’, aldus de hoogleraar tegen de NOS. ‘Kernenergie is dus ook nodig. En dat is zelfs goedkoper, wat ook in de portemonnee van de burger scheelt. Want subsidies worden door de burger betaald.’