Als het aan de gemeente Apeldoorn ligt, zijn ongelukken waarbij hulpdiensten betrokken zijn zo snel mogelijk verleden tijd.

De stad investeert met behulp van een subsidie van een half miljoen euro van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in dertig intelligente verkeersregelinstallaties (ivri’s). Deze springen automatisch op groen voor hulpdiensten die met spoed onderweg zijn. Ze moeten ook helpen met de doorstroming van overig verkeer.

Ook zogeheten ‘pollers’, verzinkbare palen in het wegdek die je vaak vindt in gebieden met bestemmingsverkeer, schieten automatisch omlaag bij calamiteiten. De verkeerslichten rondom deze pollers schieten automatisch op groen. Dit alles loopt via een telefonische verbinding met de alarmcentrale. De slimme pollers kosten volgens het ministerie van IenW rond de 5.000 euro per stuk. De spoorwegovergang aan de Lupineweg, op de grens van de wijken Osseveld en Woudhuis, heeft in Apeldoorn de primeur.

‘Met deze technologie winnen hulpdiensten 5 tot 10 seconden per kruising’, zegt Vincent Habers van IenW tegen De Stentor over de innovatie. Daarnaast speelt ook veiligheid een rol bij de implementatie van de ivri’s. Volgens Habers vindt in Nederland elke week een ongeval plaats waar hulpdiensten bij betrokken zijn. In dergelijke situaties betekent dit dat hulpdiensten die betrokken zijn bij het ongeval niet op tijd op bestemming arriveren, met veel sommige spoedgevallen dodelijke gevolgen. Daar bovenop komt dat extra hulpdiensten vereist zijn om ter assistentie naar het ongeval te komen om mogelijke verwondingen te behandelen en de plek af te zetten. Tot slot moeten andere hulpdienstende nog richting de oorspronkelijke hulpsituatie. Dit alles vergroot de druk op de capaciteit van de vloot van hulpdiensten.

Wethouder Wim Willems zegt tegen De Stentor dat Apeldoorn al langer wil dat hulpdiensten sneller en veiliger op de plek van bestemming komen. ‘Deze werkwijze kan levensreddend zijn, want elke seconde telt in een noodsituatie.’

Talking Traffic

Apeldoorn is één van de koplopers bij het landelijke project Talking Traffic. Daarbij worden verschillende databronnen aan elkaar gekoppeld. Verkeersdata, veelal afkomstig van navigatiesystemen en route-apps, geven inzicht bij het analyseren van wegcongestie. Slimme verkeerslichten, zoals de ivri’s, kunnen communiceren met andere databronnen om het verkeer beter te reguleren. Zo kunnen ze voorrang te verlenen aan verkeer op drukke wegen. Of ze kunnen juist op rustige momenten zoals ’s nachts geen onnodig rode lichten geven.

Samen met andere innovatieve toepassingen, zoals het uitwisselen van actuele parkeerinformatie of snelheidsadviezen, levert dit voor de reiziger een flink aantal baten op. Het Partnership Talking Traffic noemt 10 tot 15 procent betere doorstroming, brandstofbesparing per vermeden stop, miljoenen minder onnodige kilometers en wachttijden, aanzienlijke CO2-reductie en grotere veiligheid. 

In 2020 ondertekenden de ministers van BZK, IenW en JenV samen met bestuurders van 16 gemeenten en 2 provincies, een waterschap, 15 bedrijven en 14 maatschappelijke organisaties de City Deal 'Een slimme stad, zo doe je dat'. De werkgroep Smart Mobility, onderdeel van de City Deal ontwikkelde daarvoor de tool voor prioritering nood- en hulpdiensten bij verkeerslichten die door elke Nederlandse gemeente kan worden op wijk, stad en provinciaal niveau.