Stel je voor: een Nederland met groen op alle bedrijventerreinen, een rivier die de ruimte krijgt, veel voedselbossen en natuurinclusieve landbouw, circulaire voedselsystemen, en steden vol groene daken, bomen en met veel ruimte voor waterberging.
Dat is het beeld dat het PBL en de WUR schetsen in hun Natuurverkenning 2050 - Scenario Natuurinclusief. Het geschetste beeld is geen science-fiction ver-van-je-bed-show: de onderzoekers gebruikten bestaande ontwikkelingen uit de praktijk en voorbeelden van (lokale) ambitieuze beleidsambities als basis voor een verdere nationale uitwerking.
Met het scenario rekenden het planbureau en de universiteit de effecten van een natuurinclusief toekomstbeeld richting 2050 door. Onderzocht werd wat de natuurinclusieve inrichting van Nederland in 2050 oplevert voor de biodiversiteit en andere maatschappelijke opgaven zoals het klimaat.
Visualisatie van het scenario Natuurinclusief, bron WUR
Beter benutten natuur
Uitgangspunt van de studie is dat het natuurlijke bodem- en watersysteem bepalend is voor de ruimtelijke inrichting van Nederland en natuurlijke processen daardoor ook beter benut kunnen worden. Denk aan water vasthouden waar sprake is van droogte, water bergen waar sprake is van overlast en voedselproductie op de meest vruchtbare bodems.
Een natuurinclusieve stad kan bijvoorbeeld tegelijkertijd water bergen om wateroverlast te voorkomen, bijdragen aan het verkoelen van de stedelijke omgeving, leefgebied zijn voor plant- en diersoorten en ruimte bieden voor ontspanning van mensen.
Ecosysteemdiensten
Voor het scherpstellen van de voordelen die een natuurinclusieve inrichting biedt, keken de onderzoekers naar de effecten daarvan op zogenaamde ‘ecosysteemdiensten’. Dit zijn functies van de natuur voor de samenleving. Denk hierbij aan bijvoorbeeld verkoeling, waterberging en luchtzuivering.
In het natuurinclusieve scenario neemt de kwaliteit van het drink- en oppervlaktewater aanzienlijk toe, komt er meer natuurlijke plaagbestrijdende en bestuivende fauna, wordt water beter opgevangen in de stad, wordt de stad koeler en wordt meer CO2 opgevangen in de natuur.
Bijdrage van natuurinclusieve ruimtelijke inrichting op ecosysteemdiensten, bron PBL
Vastleggen in bouwbesluit?
VRO-minister Hugo de Jonge onderzoekt op dit moment wat de mogelijkheden zijn om natuurinclusief bouwen vast te leggen in het Bouwbesluit. Dat doet hij na een oproep van bijna zeventig marktpartijen, non-profits en onderwijsinstellingen aan het nieuwe kabinet.
De partijen vinden dat de grote bouwopgave niet ten koste mag gaan van de natuur en biodiversiteit. De petitie, een initiatief van NL Greenlabel en Ballast Nedam Development, is inmiddels ruim 4.000 keer ondertekend.
