Het weermodel van Whiffle, in 2015 opgericht door toenmalige onderzoekers Harmen Jonker en Remco Verzijlbergh van de Technische Universiteit in Delft, zou tot op tientallen meters nauwkeurig het weer kunnen voorspellen.
Op gedetailleerd niveau berekent het model het effect van lokale factoren als gebouwen en individuele windturbines op de opwekking van zonne- en windenergie. Tot recent was dit nog niet mogelijk, door de grote hoeveelheid computerkracht die dit soort berekeningen vereisen. Nu kunnen ook kleinschalige atmosferische processen zoals turbulentie en wolken in groter detail worden meegenomen.
‘De weersvoorspellingen zijn tegenwoordig al ontzettend goed, maar ons model is het model van de toekomst’, zegt medeoprichter Remco Verzijlbergh. ‘De energietransitie kan nu echt op weersvoorspellingen draaien.’
Beeld: visualisatie van de voorspelde windsnelheid (in blauw) van een offshore windpark in het model van Whiffle.
Actuele veranderingen in het weer kunnen van invloed zijn op de hoeveelheid opgewekte energie door windparken en zonnepanelen. Bij bepaalde windrichting kunnen windturbines elkaars wind afvangen, waardoor de opbrengst lager komt te liggen dan verwacht. Voor toekomstige plannen voor windparken en zonnevelden helpt het model ook bij het bepalen van de meest geschikte locaties en positionering om zoveel mogelijk energie te kunnen opwekken.
Flinke milieuwinst
De betere weersvoorspellingen leveren een aantal voordelen op. Voor netbeheerders betekent het concreet dat onbalanskosten, de kosten die een netbeheerder betaalt bij een verkeerde voorspelling, omlaag kunnen.
‘De eigenaar van een windmolenpark of zonneveld moet iedere dag een voorspelling doen voor de volgende dag over de opbrengst die het park levert aan de netbeheerders’, legt Frans Jan Burkens van Whiffle uit aan platform Change Inc. ‘Als die voorspelling ernaast zit, moet de netbeheerder de extra stroom inkopen bij een andere partij voor een hogere prijs.’
Die extra stroom wordt vaak opgewekt door vervuilende kolencentrales die stand-by draaien voor wanneer dit nodig is. Wanneer weermodellen nauwkeurig kunnen aangeven op welke momenten wind- en zonne-energie aan de vraag kunnen voldoen, hoeven de kolencentrales minder te draaien. Flinke milieuwinst, aldus Burkens.
Volgens Verzijlbergh is er in de hernieuwbare energiesector grote vraag naar preciezere weermodellen. Onder haar klanten mag Whiffle verschillende spelers rekenen in de hele keten van hernieuwbare energie zoals windturbine-frabrikanten en ontwikkelaars van nieuwe windparken. ‘Maar ook in andere sectoren kunnen onze voorspellingen van belang zijn. In de luchtvaart, de scheepvaart en landbouw speelt het weer ook een belangrijke rol. Ons weermodel kan bijvoorbeeld ook luchtvervuiling in kaart brengen.’
Beeld: een van de oprichters van Whiffle, Remco Verzijlbergh