Nederland heeft van alle Europese landen de meeste zonnepanelen per hoofd van de bevolking. Dat bleek gisteren uit een jaarlijkse analyse van de zonne-energiemarkt, van de Europese koepelorganisatie SolarPower Europe. Met 765 wattpiek per inwoner streeft ons land daarmee Duitsland voorbij. Een stijging van 42 procent ten opzichte van 2020. En wat betreft de Europese markt voor zonne-energie blijft deze volgens projecties van SolarPower Europe de komende jaren flink doorgroeien.
Mede hierdoor is het stroomnet al enige tijd flink overbelast. Afgelopen jaar sloot Liander omgerekend 1.700 voetbalvelden vol nieuwe zonnepanelen aan op de netwerken in Friesland, Flevoland, Noord-Holland, Gelderland en Zuid-Holland. Maar omdat de dunne stroomkabels niet altijd gemaakt zijn op de extra stroom, schakelen beveiligingsmechanismes steeds vaker zonnepanelen uit.
In een oproep van Liander vraagt de netbeheerder om sneller af te bouwen met de salderingsregeling van zonnepanelen, schrijft ook de NOS vandaag. Deze oproep stamt van een halfjaar geleden, leert navraag bij de netbeheerder. ‘Maar het argument staat nog steeds’, reageert een woordvoerder. ‘De salderingsregeling, waarbij zonnepaneelbezitters een gunstig tarief ontvangen voor de stroom die ze leveren, wordt vanaf volgend jaar tot aan 2031 langzaam afgebouwd. Dit zien wij graag sneller gebeuren.’
Bij die afbouw werd vorige week een eerste tegenslag bekend. Ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat schreven de kersverse minister Jetten dat startdatum 2023 niet haalbaar is, en adviseren een jaar verplaatsing.
Liander stelt een alternatief voor: subsidies voor thuisbatterijen. Met deze batterijen slaan huishoudens hun eigen zonnestroom op, zonder dat dit op het net komt. De opgeslagen stroom kan het huishouden dan zelf gebruiken als de zon niet schijnt. ‘De netten lopen nu sporadisch vol, maar dit gaat toenemen. Door thuis energie op te slaan wordt het net minder belast, en hoeven we het niet uit te breiden op de maximale piek. Wij zijn juist voorstander van meer zonnepanelen, maar wel met de juiste condities’, aldus de woordvoerder.
Door energie thuis op te slaan kunnen de al schaarse technici zich makkelijker focussen op de knelpunten waar het meeste werk nodig is. ‘De batterijen bestaan al, maar zijn nog te duur en bovendien onrendabel voor consumenten, en vragen om een investering van bovenaf.’ Misschien kan een thuisbatterij ook bestaan in de vorm van een buurtopslag of de doorvoer naar een elektrische auto, voegt de netbeheerder toe.
Ondertussen werken de netbeheerders en overkoepelende beheerder TenneT aan een uitbreiding van het bestaande net. ‘Oplossingen zoals het spreiden van stroomgebruik over de dag, of het onderverdelen van stroomtoevoer naar prioriteit helpt misschien op de korte termijn. Maar uiteindelijk moet het stroomnet vooral flink uitbreiden.’
Volgens TenneT slaagt dat vooral in samenwerking met overheden. ‘De procedures om verbreding aan te leggen duren nu te lang. Wij hebben grond nodig om infrastructuur aan te leggen. Deze grond is schaars en bovendien niet van ons. Samen met de overheid en gemeenten moeten we snel locaties aanwijzen om hoogspanningsstations aan te leggen’, zegt een woordvoerder. Liander laat weten zich hier volledig bij aan te sluiten.
Vorige maand gingen TenneT, Liander en de gemeente Amsterdam daarom een samenwerking aan. In bijna de helft van de stad kunnen nieuwe grootverbruikers van elektriciteit niet worden voorzien van stroom. Onder deze toekomstige grootverbruikers zitten ook maatschappelijke voorzieningen zoals scholen en aanvragen die belangrijk zijn voor de verduurzaming van de stad. Omdat de samenwerking net is begonnen zijn concrete stappen nog niet gezet, aldus beide netbeheerders.
