De coalitie wil dat jaarlijks 15.000 nieuwe tijdelijke woningen gebouwd worden. Recente ervaringen uit de corporatiesector doen echter afvragen hoe haalbaar dat doel is.

Voor 2023 willen de Nederlandse corporaties in totaal 10.000 flexwoningen bouwen, als aanvulling op 150.000 standaardwoningen per 2026. Gemeenten, , corporaties en de Rijksoverheid maakten hier in 2020 afspraken over. De corporaties worden ondersteund door de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties. Voor de bouw van de flexwoningen krijgen corporaties korting op de verhuurderheffing.

Het in twee jaar realiseren van de tijdelijke woningen blijkt niet haalbaar, lezen we in de Najaarsrapportage 2021 van de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties. Ten tijde van de inventarisatie in augustus 2021, waren echter slechts 2.435 woningen gepland, minder dan een kwart van het doel. Ook voor de standaardwoningen bestaan grote zorgen. Er is veel planuitval en vertraging en de corporaties verwachten uiteindelijk aan 59 procent van de opgave te kunnen voldoen. De Taskforce spreekt van een ‘immense opgave’.

‘Ook al kan de bouw in de komende tijd versnellen, er zijn additionele redenen waarom het onwaarschijnlijk blijf dat de realisatie van 150.000 woningen en 10.000 tijdelijke woningen op termijn wordt gehaald’, staat in het rapport.

Oorzaken van de achterstand bij de flexwoningen zijn een gebrek aan geschikte locaties en vergunningsprocedures. Rob Haans, bestuursvoorzitter van woningcorporatie de Alliantie en lid van de Taskforce, zegt tegen Binnenlands Bestuur: ‘Gemeenten moeten soms door weerstand. Want niet iedereen zit te wachten op de invulling van een open gebied om daar tijdelijk woningen te maken. Je moet in gesprek met de gemeenschap om te zeggen: wij vinden die woningnood zo urgent dat we dit gaan toevoegen voor die en die groep. En dat vergt moed.’ Daarnaast moet volgens Haans op gemeentelijk niveau meer capaciteit komen. ‘Dat zijn soms handjes en soms is het een voorbeeld van een collegagemeente volgen.

Financiën zijn een ander obstakel. De tijdelijke woningen zijn nu vaak niet rendabel voor corporaties, door de korte exploitatietermijn van tien jaar. Oplossingen die Haans tegen Binnenlands Bestuur aandraagt zijn woningen vijf jaar langer laten staan of de woningen verplaatsbaar te maken. Dan zouden ze na tien jaar op de ene plek nog tien jaar op een andere bruikbaar kunnen zijn. Dan geldt wel dat er nog steeds grote behoefte is aan locaties en vergunningen.