In de vijf grootste steden van Noord-Brabant, Eindhoven, Tilburg, Breda, ’s-Hertogenbosch en Helmond liggen al afzonderlijke glasvezelnetwerken. Dit zorgt voor snel internet, maar het kan veiliger. Om die reden besloten de gemeenten en provincie, verenigd in BrabandStad, in 2018 dat de netwerken op elkaar aangesloten moesten worden. Alle bestuurders waren destijds enthousiast. Zij zagen het nut en de noodzaak van betrouwbare digitale connecties voor de ontwikkeling van hun steden en provincie. De BrabantRing moet die connecties tot stand brengen. Het streven is om uiteindelijk provinciale dekking over de andere 62 Brabantse gemeenten te realiseren. In 2022 volgt de exacte uitwerking van het project.

De infrastructuur van de BrabantRing ligt er al, want de ring maakt maakt gebruik van de glasvezelverbindingen die zijn aangelegd. ‘Je hoeft niet alle straten opnieuw open te breken’, vertelt de Noord-Brabantse gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen. ‘De verbinding van de BrabantRing maakt gebruik van een andere ‘laag’ dan voor het internet en is minder toegankelijk: het is een rechtstreekse verbinding tussen zender en ontvanger, waardoor diensten minder vatbaar zijn voor hackers en andere digitale gevaren’.

Ziekenhuizen kunnen via deze veiligere verbinding hun dienstverlening op afstand uitvoeren, zoals het monitoren van patiënten. De thuiszorg kan via een veilige verbinding de woning van cliënten bereiken die slecht ter been zijn. Maar ook bedrijven die innovaties ontwikkelen kunnen via de BrabantRing hun projecten veilig en flexibel uitproberen zonder zorgen over wie meekijkt. Onderwijsinstellingen leggen flexibeler dataverbindingen met studenten op praktijklocaties, eveneens via een veilige connectie.

De vijf grootste steden en de Provincie wilen met de BrabantRing laten zien dat veiligere en betrouwbaardere verbindingen mogelijk zijn. ‘We willen hierin voorop lopen en andere Provincies mee krijgen om soortgelijke initiatieven op te zetten’, aldus Van Gruijthuijsen. ‘Collega’s van mij luisteren graag naar ons verhaal, nu laten we zien dat het kan.’ Volgens de gedeputeerde slaagt de BrabantRing door de manier waarop de Brabantse steden gezamenlijk optrekken. ‘Ze snappen dat ze gelijk aan elkaar zijn. En vooral ook dat ze samen groter zijn dan de optelsom van losse gemeenten. Uniek hoe dat hier gaat.’

Marktplaats

In Eindhoven is het draagvlak voor de BrabantRing groot. Wethouder economie Stijn Steenbakkers: ‘Er is politiek brede steun voor de plannen. In Eindhoven is het belang van een goede digitale infrastructuur altijd breed erkend. Sterker nog: het is onderdeel van onze Brainportstrategie.’

De gemeente Eindhoven is al medeoprichter en grootaandeelhouder van Breedband Regio Eindhoven (BRE), dat in Zuidoost-Brabant al jarenlang hetzelfde type dienstverlening aanbiedt als BrabantStad met de BrabantRing van plan is.

In Eindhoven bestaat ook al de BRE-EFX, een samensmelting van BRE en Eindhoven Fiber Exchange. Zij beschikt over een wijdvertakt glasvezelnetwerk in de Brainport-regio met in Eindhoven haar knooppunt. Bedrijven en instellingen betalen BRE-EFX voor een veiligere connectie voor hun diensten. Het is zogezegd een marktplaats voor (diensten)aanbieders. Dat is ook hoe de BrabantRing zich profileert, als ‘marktplaats voor open connectiviteit’. De diensten zijn niet gratis, wie van de veiligere en betrouwbaardere verbinding gebruik wil maken, legt hier extra geld voor neer.

Zorgen om invloed buitenland

Op gemeentelijk en provinciaal niveau kreeg het plan voor de BrabantRing amper weerstand. Oppositiepartijen JA21 en PVV vroegen zich wel af hoe veilig de verbindingen werkelijk zijn en of het centrale netwerk van de BrabantRing wel een provinciale taak is. Op beide vragen is het antwoord ja, volgens gedeputeerde Van Gruijthuijsen. Invloed vanuit het buitenland, in de vorm van hardware en financiering, is volgens Gruijthuijsen wel een terechte zorg. ‘Inhoudelijke feedback en zorgen moet je altijd serieus nemen. Bij dit project hebben we zowel van coalitie als oppositie geluisterd naar de kritiekpunten. Maar zoals de BrabantRing er nu ligt, geloven we dat het een goed plan is.’

Ook Steenbakkers vindt de opschaling van BRE-EFX naar de BrabantRing een logische stap. Zijn gemeenteraad stemde dan ook, voorafgaand aan een meerderheid bij de Provinciale Statenvergadering, met ruime meerderheid voor. ‘In Eindhoven hebben we ervaring met dit soort projecten. We zijn overtuigd van succes. De BrabantRing maakt slim gebruik van bestaande infrastructuur. De investeringen zijn reuze overzichtelijk.’

Over de mate van veiligheid zegt de wethouder dat de ring veiliger en betrouwbaarder is dan normaal internet. Maar honderd procent veilig zal ook de BrabantRing niet zijn. ‘De garantie dat niemand gehackt kan worden is nooit te geven. Je kan veel afdekken, maar de menselijke factor is vaak de grootste kwetsbaarheid.