De Atlas kijkt jaarlijks naar de vijftig grootste gemeenten en vergelijkt deze op meer dan vijftig indicatoren. Amsterdam voert net als voorgaande jaren de woonaantrekkelijkheidsindex aan. Dit is een vast thema in het boek, en kijkt niet alleen naar economische factoren zoals werkaanbod, maar ook naar universiteiten, woningprijzen en culturele voorzieningen. Utrecht volgt en komt bovendien dichter in de buurt van Amsterdam. Amstelveen staat op de derde plek. Emmen staat voor de tiende keer onderaan de lijst.

Het andere vaste thema is de sociaaleconomische positie van de inwoners van de gemeenten. Op basis van dit criterium zijn de posities ietwat verschoven ten opzichte van vorig jaar. De lijst wordt aangevoerd door Amersfoort, gevolgd door Amstelveen en Utrecht.

De verschillende indicatoren die het bureau ernaast legt, wijzen op een aantal interessante verbanden. In de minst aantrekkelijke steden is de werkloosheid relatief erg hoog. Emmen en Enschede zijn hier goede voorbeelden van. Utrecht en Amersfoort scoren juist goed met lage werkloosheidcijfers. In de grote steden Amsterdam, Den Haag en Rotterdam is dit verband niet aanwezig: hier geldt een hoge woonaantrekkelijkheid, maar ook een hoge werkloosheid.

Ook het opleidingsniveau in steden leverde uitkomsten op. In  Leiden, Delft en Nijmegen gaat een lage werkloosheid onder hoogopgeleiden gepaard met een hoge werkloosheid onder laagopgeleiden. Deze steden zijn over het algemeen het meest aantrekkelijk, maar wel minder gunstig voor laagopgeleiden. Het zijn universiteitssteden waar laagopgeleiden relatief vaker werkloos zijn. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat tijdelijke bijbaantjes door studenten worden gedaan, aldus de onderzoekers.

Een nieuwe indicator is dit jaar het aandeel gescheiden inwoners. Wat opvalt is dat er relatief meer gescheiden mensen wonen in de minst aantrekkelijke steden, zoals Heerlen, Sittard-Geleen en Lelystad. Volgens de onderzoekers kan dit er op wijzen dat de aantrekkelijkere steden te duur worden voor deze mensen.

De jaarlijkse Atlas voor gemeenten toont de posities voor het meest recente peiljaar 2020. Daarmee zijn de gevolgen van de coronacrisis slechts beperkt zichtbaar.

Top-10 ranglijst woonaantrekkelijkheid

  1. Amsterdam

  2. Utrecht

  3. Amstelveen

  4. Haarlem

  5. Amersfoort

  6. Den Haag

  7. Dordrecht

  8. ’s-Hertogenbosch

  9. Nijmegen

  10. Leiden