Ook bij de Ackerbroekweg en de 40e straat in Zwanenveld moet de gemeente stoppen met het controleren op crimineel verleden. Dat kan een gemeente doen op basis van de Wet bijzonder maatregelen grootstedelijke problematiek, ook wel de Rotterdamwet genoemd.
De gemeenteraad vindt het controleren een te zwaar en te stigmatiserend middel. ‘Als je dit bij een wijk met Marokkanen doet, schreeuwt iedereen moord en brand’, zegt raadslid Wendy Grutters van Stadspartij Nijmegen tegen De Gelderlander. De raad wijst er bovendien op dat de woonwagenbewoners lang ‘vergeten’ zijn.
De burgemeester van Nijmegen, Hubert Bruls, is nog wel voorstander van de controle. Hij ziet het als nuttig middel om de samenstelling van de wijk te kunnen reguleren en begrijpt de ophef niet. Tegen De Gelderlander zegt hij: ‘Wat is er op tegen als de overheid een buurt helpt door te zeggen: wij willen niet dat er een asociaal persoon of een crimineel bij jullie komt wonen.’
Er was al langere tijd discussie in Nijmegen over het screenen. In juli sprak het Nijmeegse college van burgemeester en wethouders de wens uit om toepassing van de Rotterdamwet op Teersdijk en Zwanenveld voor vier jaar te verlengen. Bewoners spraken zich toen al uit tegen de stigmatiserende werking van de wet, wat doorwerkt in het aantal standplaatsen voor woonwagens dat beschikbaar wordt gesteld. Bovendien bleek dat de gemeente in feite weinig zicht heeft op de exacte leefbaarheidssituatie in Teersdijk. In 2015 stopte de gemeente namelijk met de leefbaarheidsmonitor specifiek voor de woonwagencentra. Stiching Woonwagenbelangen besloot daarom om deze zomer zelf onderzoek te doen, en concludeerde: ‘de leefbaarheid is top en helemaal niemand voelt zich onveilig.’
Rotterdamwet: controversieel en onbewezen effectief
De gemeente Nijmegen kon potentiële nieuwe bewoners van het woonwagenkamp screenen op basis van de Rotterdamwet. Met deze controversiële wet hebben gemeenten de mogelijkheid om bepaalde groepen woningzoekenden te weren uit kwetsbare wijken. Mensen die in zo’n wijk een sociale huurwoning willen betrekken, worden getoetst op of ze een inkomen hebben uit werk (artikel 8), of ze ‘ongewenste sociaaleconomische kenmerken’ hebben (artikel 9), of dat het huisvesten van deze persoon leidt tot meer overlast of criminaliteit (artikel 10). Bij het weren van mensen met een crimineel verleden beriep Nijmegen zit op dit laatste artikel.
Het doel van de wet is om een concentratie van kansarme groepen tegen te gaan, wat de leefbaarheid zou moeten verbeteren. Experts zijn echter zeer kritisch: toepassing van de wet heeft geen aantoonbare positieve effecten op de leefbaarheid in een wijk, en de wet is stigmatiserend en discriminerend.
