Het waterstoftankstation op het terrein van aannemersbedrijf Jos Scholman heeft twee tankzuilen met aansluitingen van 350 bar (lage druk) voor de zware transportmiddelen en 700 bar (hoge druk) voor de personenauto’s. Momenteel wordt de brandstof nog door een andere partij aangeleverd, en met CO2-compensatie aangeboden. Volgend jaar willen de partijen in Nieuwegein zelf groene waterstof produceren door middel van een elektrolyser met elektriciteit van het nabijgelegen zonnepark.

De provincie Utrecht investeert flink in de toepassing van waterstof. In april tekenden bijna honderd organisaties, waaronder ondernemers, overheden, en kennisinstellingen, het ‘Convenant waterstof in mobiliteit provincie Utrecht’. ‘Dit eerste waterstoftankstation van Hysolar/Greenpoint is een grote mijlpaal binnen het convenant, en een belangrijke stap in de mobiliteitstransitie naar een gezonde leefomgeving, goede luchtkwaliteit en duurzamer vervoer’, laat Arne Schaddelee, gedeputeerde provincie Utrecht weten. Binnen de provincie staan in de periode van 2021 tot 2025 in totaal vijf tot tien nieuwe waterstoftankstations op de planning. Daarnaast 1.500 lichtere voertuigen die op waterstof werken, en verder 300 vrachtwagens, een paar vaartuigen en (touring)bussen op waterstof.

Het Utrechtse convenant past goed binnen de Europese strategie voor waterstof. De EU streeft naar een reductie van 55 procent CO2 ten opzichte van de situatie in 1990. Het gebruik van groene waterstof voor het verduurzamen van zwaar transport, of zware voertuigen levert hieraan bij. Bij elkaar moet het Utrechtse convenant een bijdrage van 10 procent van de ambitie uit het Klimaatakkoord leveren.

Opkomst waterstoftankstations

Het Nederlandse gebruik van waterstof voor vervoer zit nog in de pioniersfase, maar gezien het belang van de energietransitie en het terugdringen van uitstoot (denk aan stikstof, fijnstof) lijken alle lichten op groen te staan. Sinds 2008 verschijnen waterstofauto’s langzaamaan al op de markt. Ook Innovator Allied Waters en Aannemingsbedrijf Jos Scholman, betrokken bij het Nieuwegeinse tankstation, startten in 2019 met de ontwikkeling van eigen bedrijfsauto’s die op waterstof rijden, en later met tractoren en ander zwaar materieel. In april dit jaar stonden in Nederland 269 waterstofauto’s geregistreerd, laat Autovanmorgen.nl weten. In vergelijking met de groei van elektrische auto’s ligt dit een stuk lager. Redenen hiervoor zijn niet alleen het gebrek aan subsidie en bijtellingsvoordelen, maar ook het gebrek aan aanbod. Op dit moment is er de keuze uit de Toyota Mirai (Vanaf zo’n €65.000) en de Hyundai Nexo (Vanaf €83.000).

In 2014 verscheen het eerste openbare waterstoftankstation al in het Zuid-Hollandse Rhoon, en later in onder meer Den Haag, Arnhem en Groningen. Ook in Amsterdam opende OrangeGas in maart langs de A5 een waterstoftankstation, waar ook het zogenaamde Bio-CNG (groengas), elektriciteit, HVO100 en Liquefied Biogas worden aangeboden. Het bedrijf uit Heereveen werkt nu aan tien nieuwe waterstoftankstations. Deze worden gerealiseerd op locaties als Leeuwarden, Schiphol, Borne, Heerenveen, Delfzijl, Breda en op diverse plekken in Drenthe.

De actieradius van een waterstofauto is 600 tot 700 kilometer. Dat is ongeveer gelijk en soms meer dan bij benzineauto’s. Een vergelijkbaar landelijk aantal tankstations voor waterstofauto’s, zoals we nu voor benzineauto’s hebben, is dus denkbaar en nodig om de opschaling van waterstofauto’s door te laten ontwikkelen. Rijkswaterstaat streeft naar vijftig waterstoftankstations in 2025. Ook buiten Nederland groeit het netwerk van deze tankstations. In Duitsland zijn er inmiddels 72. Dit aantal moet toenemen naar vierhonderd in 2023.

Doorontwikkeling

Volgens Hysolar stijgt de Nederlandse waterstofproductie binnen enkele jaren naar 250 ton per jaar: voldoende voor het dagelijks gebruik van ongeveer 750 personenauto’s of 25 bussen. ‘Om het waterstofsysteem verder uit te rollen blijft nieuwe innovatie hard nodig’, laat de provincie Utrecht weten. ‘Partners als Hysolar werken nu aan het realiseren van maximaal rendement én duurzaamheid, door bijvoorbeeld te onderzoeken hoe de restwarmte die vrijkomt bij de productie van waterstof lokaal ingezet kan worden’. De toekomstige elektrolyser wordt door Hysolar met ondersteuning van Scholt Energy ontwikkeld, en moet de handhaving op het netwerk balanceren, door pieken en dalen op het netbeheer op te vangen.