Uitstootvrije zones voor goederenvervoer met bestelbussen en vrachtwagens moeten de CO2-emissie in 2030 met 1 Mton verminderen. Inmiddels hebben 27 gemeenten de ambitie om per 2025 of 2026 een zero-emissie zone voor stadslogistiek, blijkt uit inventarisatie door N&M. De ondergrens van 30 tot 40 zones uit het Klimaatakkoord lijkt daarmee binnen bereik. In 2020 hadden slechts acht gemeenten plannen voor zero-emissiezones. N&M verklaart de toename met de totstandkoming van de landelijke Uitvoeringsagenda Stadslogistiek.
Heel egaal zijn de zones overigens nog niet over Nederland gespreid. In Zeeland, Noord- en Midden-Limburg, Zuid-Drenthe en Friesland bovendien nog geen zero-emissiezones aangekondigd. Hierdoor ontbreekt voor bedrijven en vervoerders in deze regio’s straks een dwingende reden om over te stappen op zero-emissie vervoer, aldus N&M.
Zeventien van de veertig grootste Nederlandse gemeenten hebben nog geen zero-emissiezone aangekondigd. De belangrijkste redenen van gemeenten om nog geen aankondiging te doen over de invoering van zero-emissiezones zijn dat zij nog bezig zijn met de voorbereidingen, dat ze nog onderzoek uitvoeren naar de zones, dat er te weinig capaciteit en middelen beschikbaar zijn, en dat de coronacrisis op het lokale bedrijfsleven drukt.
Wat verder opvalt: de geplande zones zijn relatief klein van omvang. De nu aangekondigde zones gaan vaak alleen voor het centrum gelden en niet voor (delen van) omliggende wijken, terwijl dit wel was afgesproken in het Klimaatakkoord. Slechts een derde van de gemeenten kiest voor een grotere zone. Dat is jammer, meent N&M. ‘Kleinere zones maken de overstap naar zero-emissie voertuigen minder aantrekkelijk en zorgen voor minder CO2-reductie.’
Al met al is het volgens N&M niet zeker of we de doelen uit het Klimaatakkoord gaan halen. ‘De aangekondigde zones zijn niet alleen vaak klein, ook de extra overgangstermijn voor bestelwagens – die niet in Klimaatakkoord stond – vertraagt de overstap naar een zero-emissie vervoer’, aldus de organisatie. Natuur & Milieu adviseert de rijksoverheid daarom zo snel mogelijk vast te stellen of de nu voorgestelde zero-emissiezones de verwachte CO2-reductie uit het Klimaatakkoord opleveren. Als dat niet het geval is, kan nu nog bijgestuurd worden.