Eind 2020 hadden de twee tracés ook aan elkaar gekoppeld moeten worden. Dit werd toen verplaatst naar september 2021. Wegens vertraging van de voorbereidingswerkzaamheden in stationsgebieden in Utrecht en Nieuwegein, is dit nu opnieuw verschoven, laat wethouder Lot van Hooijdonk in een brief aan de gemeente weten. Met de tramkoppeling kunnen reizigers straks vanuit IJsselstein en Nieuwegein zonder overstap reizen naar het Utrecht Science Park, inclusief tussenhaltes, en andersom. Het vergroot de bereikbaarheid van Utrecht, en anticipeert op verdere reizigersgroei in de toekomst.
Veel deelprojecten zijn al klaar. De focus ligt nu nog op de daadwerkelijke koppeling. De eindhaltes van beide lijnen bij Utrecht Centraal worden namelijk nog onderbroken door een kort stukje tramlijn - met de naam Tracé X - tussen het station en Jaarbeursplein. Hier rijden al trams overheen, maar nog zonder passagiers. De provincie geeft aan enkele nodige maatregelen bij deze koppeling - en op de spoorlocaties in Nieuwegein - niet te hebben voorzien. Dit zijn extra camera’s, een beter wisselbeveiligingssysteem, het verlengen van enkele perrons, en een aangepaste route voor de taxi’s door de Leidseveertunnel, ten noorden van Utrecht Centraal.
Ook ontstaat er in Nieuwegein een nieuw spoorgedeelte als gevolg van de ontwikkeling van de binnenstad, en wordt halte Nieuwegein-Stadscentrum omgebouwd tot definitief OV-knooppunt. Deze komt vijftig meter naast de oude tramhalte, direct aansluitend op Weverstede. Daarnaast komt een nieuw busstation en een nieuwe fietsroute.
Vernieuwing van tramhalte Fokkesteeg, Nieuwegein. Foto: Rick Huisinga
Overige fysieke maatregelen niet meegenomen
‘De afgelopen periode zijn de ontwikkelingen nader in beeld gebracht, en is in breder detail gekeken naar de maatregelen die nodig zijn om een veilige vervoerkundige koppeling te maken’, legt de provincie Utrecht uit. ‘Hieruit is gebleken dat in de eerdere besluitvorming de kosten voor de aanschaf van extra trams en het uitvoeren van test- en proefbedrijf zijn meegenomen, maar niet de overige fysieke maatregelen die eveneens getroffen moeten worden om de exploitatie te kunnen starten.’
‘Daarbij ontstond de wens vanuit de gemeente Utrecht om ook taxi’s gebruik te laten maken van de Leidseveertunnel, waarvoor verdere aanpassingen zijn vereist, en neemt het inzicht in de sturing van de verkeersstromen in deze tunnel toe. Door het vele verkeer in combinatie met de zeer smalle en lage tunnel, bleek dat er onder meer camera’s en uitgebreidere opleidingsplannen voor buschauffeurs nodig zijn’, licht de provincie toe.
Om de totaalkosten van de maatregelen te dekken hebben de Gedeputeerde Staten ingestemd met het vrijgeven van 1,15 miljoen euro uit eerder door Provinciale Staten beschikbaar gesteld budget. Een nieuw projectteam gaat zich volledig focussen op de ontwikkeling van Tracé X. Dit najaar starten de eerste testritten, laat de provincie weten.
Eerder oponthoud
Om te compenseren voor de vertraging worden reizigers volgend jaar twee weken lang getrakteerd op een gratis ritje met de tram. De exacte datum hiervan wordt nader bepaald en hangt af van het opheffen van coronabeperkingen in het openbaar vervoer, en de maatregelen tegen de geluidsoverlast van de nieuwe trams.
De beide tramlijnen zijn al langer onderwerp van kritiek, vanwege meerdere storingen en oponthoud. De kosten liepen hierdoor met tientallen miljoenen op, en de openingsdata werden uitgesteld. Onderzoekers van Bureau Berenschot stelden begin 2020 vast dat er dan ook veel communicatiefouten plaatsvonden bij de aanleg van de Uithoflijn.