De provincie geeft hierop aan samen met netbeheerders en gemeenten genoeg ruimte beschikbaar te gaan stellen om de nodige nieuwe leidingen en transformatorstations aan te leggen en procedures te versnellen. Deze plaatsing van meer onderstations en kabels is noodzakelijk om de transportcapaciteit te vergroten, maar door de complexiteit van het netwerk kan het jaren duren voordat dat ook daadwerkelijk af is.

Een tekort aan beschikbare elektriciteit kan een grote belemmering zijn voor nieuwe woningen, de energietransitie en economische ontwikkelingen. Het kan betekenen dat in een nieuwe wijk de woningen wel stroom hebben, maar scholen of supermarkten niet. Ook voor laadstations voor elektrische auto’s en het spoornetwerk is dat een hard gelag. De provincie doet dan ook een dringend beroep op het Rijk om bij te springen in het versterken van het regionale energiesysteem. 

Slimme oplossingen

Om op de korte termijn toch aan de vraag te kunnen voldoen, moet creatief worden nagedacht over oplossingen. In gemeenten als Haarlemmermeer en Zaanstad vergt dit volgens de provincie slimme en flexibele routes. In het Alkmaarse Beverwijk en Oterleek is samen met de inwoners een provinciaal inpassingsplan gemaakt, om extra ondergrondse elektriciteitsleidingen aan te leggen.

Eerder vertelde hoogleraar Machiel Mulder van de RUG aan Stadszaken over de nieuwe Energiewet. Daarin breekt het Rijk op een slimme manier met het nu geldende ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’ bij de aansluiting op het net. ‘Duurzame aansluitingen, zoals hernieuwbare stroomproductie, zou je op deze manier voorrang kunnen geven. De capaciteit verdeel je dan anders.’

Volgens hem is er nog meer mogelijk: ‘Je zou ook kunnen experimenteren met voorwaardelijke capaciteit. Als je nu een aansluiting hebt, heb je altijd elektriciteit. Dat is op basis van de piekbelasting. Met twee soorten aansluitingen, één waarbij je altijd recht op elektriciteit hebt en één voorwaardelijke waarbij je alleen recht hebt op elektriciteit als het net dat toestaat, kun je het elektriciteitsnet efficiënter gebruiken, omdat je netgebruikers dan laat kiezen: een hoger tarief betalen, en dan ook meer zekerheid, of een lager tarief, maar dan het risico lopen van soms geen stroom kunnen gebruiken of produceren.’

Verschillende factoren

Verder speelt ook het tekort aan technici een grote rol. En dat terwijl er genoeg kennis over techniek en technologie aanwezig is binnen de provincie. Noord-Holland zet daarom een mbo-campus op waarbij de focus op techniek en technologie ligt. Hiermee wil de provincie de vraag naar technici beter combineren met de aanwezige vaardige beroepsbevolking.

Om ook in de toekomst te voorzien van genoeg elektriciteit werkt de provincie aan ontwerpen voor bestendige nieuwe energienetwerken. Belangrijk hierbij is de investering in waterstof- en warmtenetten, omdat deze opkomende technieken ook de druk op het elektriciteitsnetwerk flink kunnen verminderen.