Door Erwin Uil, partner bij TwynstraGudde
Lege winkels en kantoorpanden bepalen steeds vaker het straatbeeld in stadscentra en dorpskernen. Corona heeft dat beeld alleen maar versterkt. Die toenemende winkelleegstand tast de leefbaarheid en vitaliteit van deze gebieden aan. Het zorgt voor verpaupering van wat ooit levendige gebieden waren. Gemeenten willen daar uiteraard iets aan doen, maar worstelen vaak met de financiële haalbaarheid van de herontwikkeling.
Tegelijkertijd is er een ander maatschappelijk vraagstuk: het grote tekort aan ouderenhuisvesting. Met de groeiende vergrijzing in Nederland zal dit in de toekomst alleen maar toenemen. En daarmee neemt de behoefte aan ouderenwoningen en -zorg aanzienlijk toe. Er ligt een prachtige kans in het verbinden van deze twee maatschappelijke vraagstukken.
De oplossing van de winkelleegstand wordt nu nog veelal gezien in de transformatie van lege panden naar reguliere (dure) appartementen. De bouwhoogte hiervan wordt bepaald door het kantelpunt waarop de businesscase sluitend is. Oftewel, hoe duurder de grond hoe hoger de bouw. Dit resulteert in woontorens die veelal niet passen bij het karakter van het dorp of de stad. De optie om ouderenwoningen mee te nemen in de herontwikkeling van stadscentra of dorpskernen, is voor gemeenten nu nog vaak een eyeopener.
Voordelen ouderenhuisvesting
Er zijn diverse voordelen voor de keuze voor ouderenhuisvesting. Ten eerste bieden de kernen winkels en voorzieningen op loopafstand en zijn daarmee heel aantrekkelijk voor ouderen. Ook voor het verminderen van de parkeerdruk is ouderenhuisvesting in binnensteden en dorpskernen een welkom alternatief. Immers, ouderen hebben vaak nog één of zelfs geen auto, terwijl jonge gezinnen vaak twee auto’s kwijt moeten. Hierdoor kan er aanzienlijk worden bespaard op de kosten voor (gebouwd) parkeren. Ouderenwoningen zijn daarnaast een interessant beleggingsobject voor pensioenfondsen en andere beleggingsfondsen, wat de financiële haalbaarheid vergroot.
Mijn advies aan gemeenten is: onderzoek de mogelijkheden, samen met vastgoedeigenaren, zorgverleners en corporaties. Door serieus werk te maken van ouderenhuisvesting bij herontwikkeling van stadscentra en dorpskernen verbinden we die twee maatschappelijke vraagstukken. We lossen de leegstand op, brengen de leefbaarheid terug en zorgen tegelijkertijd voor goede en aantrekkelijke huisvesting en voorzieningen voor onze ouderen. Het mes snijdt dan aan twee kanten.
