De vraag naar logistiek vastgoed blijft de komende drie jaar groeien, verwachten logistiekexperts. Drie kwart van hen voorziet een groei van minimaal 5 procent. Van die experts voorziet 28 procent zelfs een groei van meer dan 20 procent. De cijfers komen uit het onderzoek The future of global logistics real estate, uitgevoerd door JLL. Voor het onderzoek werden 720 logistiekexperts in 43 landen gevraagd naar hun toekomstverwachtingen voor de logistieke vastgoedsector.
Met de verwachte groei neemt het belang van duurzaam logistiek vastgoed toe. De urgentie om CO2-uitstoot te verminderen is hoog. Uit de enquête blijkt dat daar nog grote winst te behalen is. Wereldwijd spelen duurzaamheid en duurzame ingrepen een beperkte rol in de afwegingen van huurders. Als zij wel inzetten op duurzaamheid, ligt de nadruk vooral op kostenbesparende maatregelen, zoals het verbeteren van de energie-efficiëntie. 73 procent van de respondenten ziet een betere energie-efficiëntie als hoogste prioriteit.
Europa loopt voor en kan daarmee een richtinggevende rol vervullen, verwacht JLL. In het continent houdt 40 procent van de huurders bij locatiebeslissingen rekening met duurzaamheid. Andere continenten scoren aanzienlijk lager.
Nederlandse huurders doen het wereldwijd gezien het best. Hier houdt 69 procent van de huurders actief rekening met het de duurzaamheid van het vastgoed. Ook nummer twee Frankrijk is relatief goed op weg, zij het met een flinke achterstand op Nederland. Bij onze zuiderburen is duurzaamheid voor 55 procent van de huurders een bepalende factor.
‘Duurzaamheid is een belangrijke beslissingsfactor voor toonaangevende gebruikers en ontwikkelaars/investeerders. We gaan een groeiende vraag naar duurzame logistieke gebouwen zien’, zegt Sven Bertens, Head of Research & Strategy bij JLL Nederland. ‘Als gevolg daarvan zullen gebouwen die vanuit milieuoogpunt niet erg duurzaam zijn, hun aantrekkingskracht verliezen op zowel de gebruikers- als de investeringsmarkt.’
Enkel inzetten op het verbeteren van de energie-efficientie is volgens Bertens niet altijd voldoende. ‘Steeds meer bedrijven kiezen voor een bredere benadering van duurzaamheid, waarbij welzijn en sociale waarde hoog op de agenda staan.’
Aanpak van het beperkte aanbod van grond
Beperkte beschikbaarheid van ruimte kan de groei en dynamiek van de logistieke sector beperken. De respondenten uiten zorgen over de uitgifte van bouwgrond voor logistiek vastgoed. Nu al stellen bedrijven hun vastgoedbeslissingen uit vanwege een gebrek aan ruimte. 65 procent van de respondenten in Nederland, Duitsland, China en Australië ziet de beperkte beschikbaarheid van bedrijfslocaties als de grootste belemmering voor de vraag van gebruikers.
Jordy Verhoeven, Head of Agency Industrial & Logistics bij JLL Nederland: ‘In Nederland zien we al enkele jaren dat het areaal aan bedrijventerrein krimpt. Daar komen de discussie over de verdozing van het Nederlandse landschap en de uitdaging rondom de stikstofregelgeving bij. Als één van de belangrijkste logistieke doorvoerlanden in Europa moeten we nadenken over hoe we de toekomstige vraag in Nederland accommoderen.’
Transformatieve technologie
Naar verwachting zal technologie een belangrijke rol spelen bij de transformatie van het ontwerp van gebouwen en de supply chains. Dit zal de sector helpen bij de toenemende schaarste van grond en duurzaamheidsoplossingen. Momenteel hebben alleen de grotere gebruikers en ontwikkelaars met wereldwijde en regionale netwerken geavanceerde technologieën en automatiseringsoplossingen ingevoerd, maar 90 procent van de respondenten wereldwijd is het er mee eens dat investeren in automatisering en robotica de beste optie is om de supply chains in de toekomst te verbeteren. E-commercebedrijven zullen naar verwachting het voortouw nemen bij de toepassing van technologie.
