Het sluiten van de Zwanenburg- en Aalsmeerbaan bij Schiphol maakt volgens Milieudefensie, Natuur en Milieu en Mileufederatie Noord-Holland ruimte voor 50.000 tot 120.000 woningen. Dat concluderen de organisaties in hun van ‘Analyse Woning Rondom Schiphol’. De luchthaven is volgens hen een struikelblok voor nieuwbouw in de omgeving, vanwege de geluidsnormen die anders overschreden worden.
Volgens Sjors de Vries, directeur en ruimtelijk strateeg bij bureau RUIMTEVOLK, is het 'buitengewoon naïef' om te veronderstellen dat Schiphol op eigen gelegenheid ruimte zal bieden aan andere activiteiten en functies die haar eigen businessmodel ondermijnen. ‘Schiphol zal zich natuurlijk terecht afvragen ‘what’s in it for me’. Zie hier het probleem van sectoraal denken, en het tegen elkaar opzetten van de opgaven en belangen van de woningbouw, luchtvaart en milieu. Schiphol en de daaraan gerelateerde economie hebben ook nieuwe handelingsperspectieven nodig. Die zitten onder andere in de verduurzaming van sectoren. Het rapport had meer impact gehad als ze dit hadden meegenomen in de analyse.’
‘Kijk vanuit een breder welvaartsperspectief naar ruimtelijke inrichting’
Om hoofd te bieden aan alle opgaven en ruimteclaims zullen we in Nederland keuzes moeten maken. Volgens De Vries is ruimtelijke ordening niet meer vrijblijvend. ‘Het rapport van Milieudefensie zie ik dan ook vooral als het nogmaals overbrengen van deze boodschap. Het Rijk en de politiek kunnen op dit moment niet genoeg signalen ontvangen dat sturing en kaders op nationaal en regionaal niveau hard nodig zijn. En om meer dan ooit vanuit een breder welvaartsperspectief naar de ruimtelijke inrichting van het land te kijken, in plaats van het sleetse ruimtelijk accommoderen van de BV Nederland. Niet alleen cruciaal voor de kwaliteit van leven in onze stedelijke regio’s, maar ook randvoorwaardelijk om bedrijven en talenten te binden of te werven voor de gewenste innovatieve, duurzame en schone economie die we graag willen. En daarmee dus voor de concurrentiepositie van Nederland in het mondiale speelveld.’
Voorgestelde maatregelen
Voor 2040 moeten er 250.000 woningen zijn gebouwd in de regio Amsterdam, om de grote woningnood aan te pakken. Uit het onderzoek van To70, in opdracht van Milieufederatie Noord-Holland en Milieudefensie, blijkt dat de maatregelen die de luchtvaartsector zelf neemt niet genoeg zijn om extra woningen te bouwen zonder geluidsoverlast. Dit vraagt ??om een ??ander gebruik van Schiphol, aldus de onderzoekers. To70 onderzocht verschillende maatregelen die het mogelijk maken om meer huizen te bouwen. ‘Ander gebruik van Schiphol helpt om makkelijker aan een huis te komen en tegelijk de CO2-uitstoot van Nederland te verlagen. Zo helpt Schiphol mee aan klimaatrechtvaardigheid, stelt Sijas Akkerman, directeur van Milieufederatie Noord-Holland.
De sluiting van Zwanenburg en de Aalsmeerbaan biedt de meeste kansen voor nieuwbouw met een potentie van 50.000 tot 120.000 woningen. Ook het omleggen van vliegroutes (18.000 tot 40.000) en vlootvernieuwing (9.000 tot 21.000). Daarnaast zorgen nachtafsluitingen en beperking van het aantal vluchten, voor nog meer ruimte om te bouwen. Verdergaande maatregelen zoals het afsluiten van de start- en landingsbaan hebben forse impact op de capaciteit van Schiphol.
Invloed op kabinetsformatie
Het onderzoek moet zorgen dat het woningtekort rondom schiphol tijdens de kabinetsformatie aan de orde komt, stelt Akkerman. ‘De afgelopen tien jaar was de discussie over wonen en vliegen onder ministers, gedeputeerden en wethouders taboe. Met rekentrucs rond vliegtuiglawaai werd net gedaan alsof de geluidshinder afnam en er nog gebouwd kan worden. Op basis van dit onderzoek concluderen wij dat dit niet zo is. Tijdens de formatieperiode zal een keuze gemaakt moeten worden: gaan we het oplopende woningtekort aanpakken of blijft de regio in greep van een vervuilende sector. Wij kiezen voor wonen en minder vliegen.’
De Vries verwacht dat de formerende partijen hun vingers hier niet aan durven branden. ‘Wel zal de druk vanuit Europa de komende jaren stevig toenemen en zal de politiek steeds meer gedwongen worden om te handelen,’ stelt hij. ‘Hoe triest ook, ik vermoed dat een aantal partijen liever dit moment afwachten om daarbij Europa als boeman te kunnen neerzetten.’
