Het zonnepanelenfietspad dient als proef om duurzame energie te winnen uit weginfra. Bij een dergelijk fietspad bevinden de panelen zich op de bestaande wegverharding. Hiermee wordt de ruimte dubbel benut, en is er geen extra landbouw- of natuurgrond nodig om panelen te plaatsen. De zonnepanelen - ontwikkeld door TNO, Dynniq en Ooms Civiel - zijn vervolgens aangesloten op een kast langs het fietspad van waaruit de opgewekte duurzame energie aan het net wordt geleverd, of aan de infra zelf. Bij dit laatste gaat het om het verlichten van de weg, en/of het warmhouden van de oppervlakte in de winter.
Het fietspad moet 350 meter lang worden. Bij succes wil de provincie Utrecht de technologie vaker toepassen. In de afgelopen periode werden al twee aansluitkasten geplaatst en werd de verbinding met het stroomnet gemaakt. Deze week begon het weghalen van de verharding.
Primeur na zes jaar verwijderd
In 2014 werd in het Noord-Hollandse Krommenie het eerste zonnepanelenfietspad ter wereld aangelegd. Deze SolaRoad was 73 meter lang en kreeg veel aandacht van de internationale pers. Toch ontstond snel kritiek op de technologie. Zo zou het pad snel smerig worden, en bevinden de panelen zich onder een laag glas, wat de stroomopbrengst verlaagt. De panelen liggen daarbij logischerwijs niet in de optimale hoek van dertig graden, wat de opbrengst weer met dertig procent doet afnemen. Ook zijn de (onderhouds-)kosten relatief hoog en staan deze niet in verhouding tot de kosten van losse zonnepanelen en een standaard wegdek.
Verder is er kritiek van gebruikers. De coating op het fietspad moest de laatste jaren meermaals worden vervangen. Veel lagen bleken namelijk slecht te reageren op de weersomstandigheden. De eerste coating bleek spekglad bij regen, en de volgende coating vroor stuk bij vorst. Het gevolg: scheuren en afbrokkelende stukken in het pad, gevolgd door klagende fietsers die telkens opnieuw moeten omrijden. Op sociale media maakte iemad zelfs een account genaamd ‘Stop-Solaroad’, dat onvrede uit over de paden en beeldmateriaal plaatst van de makkelijk afbreekbare brokken.
Wel kan een SolaRoad veel stroom opbrengen. 100 kilowattuurpiek per vierkante kilometer per jaar om precies te zijn. Belangrijk is dan ook dat het om een pilot gaat, waarbij tegenvallende prestaties en scheurende lagen onderdeel zijn van het experiment. De pilot, waar ook TNO en Strukton Civiel bij betrokken waren, werd uiteindelijk eind 2020 verwijderd en vervangen door een geasfalteerd fietspad. Als reden werd vandalisme vermeld, terwijl dit tijdens het project nooit werd genoemd.
Het zonnepanelenfietspad - met een subsidie van minstens 4 miljoen van provincie en Europa - moet volgens SolaRoad echter spoedig herrijzen in een nieuwe vorm. Waarschijnlijk dit jaar al: in opdracht van de provincie werkt TNO eraan om alle Noord-Hollandse fietspaden (400 kilometer) om te zetten tot SolaRoads. Ook in Groningen, Spijkenisse, Ede en in het Utrechtse Rhenen ontstonden zonnepanelenfietspaden.
SolaRoad geeft ondertussen aan bezig te zijn met de volgende generatie zonnefietspaden. Hierbij maken ze de stap van glas naar dunnefilmkunststofpanelen. Deze techniek is de laatste jaren in opkomst, en is ‘erg licht, buigzaam, goedkoop, en mooi zwart’. Een testtraject hiervan werd onlangs aangelegd op het industriecomplex Chemelot in Geleen.
