Phoa is oprichtster van de Stichting Drinkable Rivers, die zich inzet voor een wereld waarin mensen weer uit de rivier kunnen drinken. Eerdere acties richtten zich op de Maas, nu is het de beurt aan de IJssel. Met haar stichting organiseert Phoa onder meer wandeltochten om bewustzijn te creëren en gezaghebbenden actie te laten ondernemen.

Maarten van der Schaaf vergezelt als communicatieverantwoordelijke Phoa al even op haar missie. In de afgelopen dagen liepen ze samen langs de IJssel, van Westervoort naar het Ketelmeer. Hij vertelt: ‘Het idee om voor dit project ontstond vorig jaar tijdens de IJsselbiënnale (kunstroute langs de IJssel, red.), waar Phoa werd gekoppeld aan iemand van het waterschap Vallei en Veluwe. Hij is direct een coalitie gaan vormen met andere organisaties.’

Tussen die organisaties zitten het Waterschap, de provincies Gelderland en Overijssel, gemeenten en waterbedrijf Vitens. De meesten kwamen de afgelopen dagen ook even babbelen met Van der Schaaf en Phao om de plannen te concretiseren.

Van der Schaaf: ‘Wij vragen eigenlijk aan iedereen welke eerste stap zij zouden zetten. Wij stellen die vraag zodat iedereen zijn eigen beleid onder de loep kan nemen. De gemeente Brummen gaf bijvoorbeeld aan dat zij de patrijs terug willen. Het betekent dat ze voor een betere leefomgeving moeten zorgen, zodat de vogel er weer kan broeden. Boeren moeten daardoor weer gaan nadenken over landbeheer. Die kleine tussenstapjes werken mobiliserend.’

Kapstok

Wethouders Anker (Zwolle) en Holtland (Kampen) spraken maandag met de stichting bij de Katerveersluis. Daarna ondertekenden ze het IJsselmanifest, waarmee de wethouders beloofden om mee te werken aan een drinkbare IJssel.

Met het ondertekenen van het manifest onderschrijven de gemeenten de drinkbare ambities. Hoe die precies verzilverd moeten worden, staat nog open. Anker: ‘Ik vond het moeilijk om de eerste stap voor ons naar een drinkbare IJssel te concretiseren, omdat we met Zwolle al veel werk verrichten om de rivier te verschonen. De afgelopen jaren is er al veel natuur toegevoegd en is de biodiversiteit omhoog gegaan.’

De Zwolse wethouder ziet het plan van Phoa daarom meer als een kapstok om de duurzame ambities van Zwolle aan op te hangen. ‘Het motiveert me enorm. Nu we dit manifest ondertekend hebben, weten we waar we het voor doen. Bij de ontwikkeling van de stad, neemt water altijd een centrale plaats in. Mochten we in het buitengebied gaan bouwen, dan zal water altijd belangrijk zijn. Ons water moet op hetzelfde niveau als onze weginfrastructuur krijgen.’

Binnen een generatie

Voordat de IJssel echt drinkbaar is, moeten er nog veel stappen worden gezet. Van der Graaf en Phoa hebben zichzelf 2051 als doel gesteld. Een opvallend jaartal, omdat we bij langetermijnsambities meestal afronden naar decennia.

Van der Schaaf: ‘Wij willen een drinkbare IJssel vanaf 2021 binnen een generatie bereiken. We zouden onszelf dan in de voet schieten door er een jaar van af te snoepen. Door onszelf slechts dertig jaar de tijd te geven worden onze ambities nooit te vrijblijvend.’