Door Shahid Talib, directeur Smart City bij Heijmans
Wonen langs de snelweg kan handig zijn als je vaak met de auto op pad moet, maar gezond lijkt het niet te zijn. Lijkt, want met samenwerking is een gezonde leefomgeving bijna overal te creëren. Bij Heijmans gaan wij niet meer uit van de traditionele driehoek: ontwikkelaar, gemeente en koper (particulier, projectontwikkelaar of coöperatie), maar betrekken we veel meer partijen bij de projecten om een gezonde leefomgeving te creëren.
We werken volgens het Qaudruple Helix-model waarbij de interactie tussen overheid, bouwer, kennisinstituten en marktpartijen centraal staat. Het Longfonds kan bijvoorbeeld bewustzijn kweken bij bewoners over het belang van schone lucht in en rondom het huis en kennisinstituten als de Universiteit Utrecht en Naturalis kunnen met hun kennis bijdragen aan de bouw van ‘gezonde’ woningen en omgevingen. Hierdoor is het mogelijk om huizen te bouwen op plekken die je in eerste instantie niet als ‘gezond’ zou bestempelen, zodat wij de natuur zoveel mogelijk met rust kunnen laten.
Neem het project Vijfsluizen aan de oostkant van Vlaardingen. Deze nog te bouwen woonplek ligt langs de A4, naast een treintraject en in de buurt van Pernis. Niet echt het ideale recept voor een gezonde leefomgeving, zou je denken. We gaan echter samen met onze partners op het voormalige Shell-sportpark een groene en duurzame woonwijk ontwikkelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuwe (smart)technieken.
Er is bijvoorbeeld bewust niet gekozen voor een klassiek geluidsscherm, maar voor een groene wal die het geluid dempt en ook nog eens een natuurlijke buffer is. Daarnaast worden er volwassen bomen geplaatst en wordt de lucht in en om het huis continu gemonitord, waardoor de luchtkwaliteit en -samenstelling op elk moment gemeten kunnen worden. Op sommige huizen liggen groene sedemdaken en binnen worden extra filters geplaatst.
Deze toepassingen kosten vanzelfsprekend meer geld dan de standaardopties. Ik krijg daarom ook regelmatig de terechte vraag ‘wie gaat dit allemaal betalen?’. Veel inwoners van Nederland vinden luchtkwaliteit belangrijk, maar willen niet voor de kosten opdraaien. Ook op dit punt verwijs ik graag naar de Quadruple Helix. Door vanuit behoeften te denken, kunnen er andere businessmodellen gecreëerd worden.
Zo zijn zorgverzekeraars niet hoofdzakelijk geïnteresseerd in schone lucht, maar wel in minder zieke mensen. De ervaring leert ons dat zorgverzekeraars daarom ook wel bereid zijn te investeren in projecten. Ook voor hen geldt het adagium: ‘Voorkomen is beter dan genezen.’ Daarnaast kan de overheid met een partij als het RIVM een ondersteunende rol hebben bij de gezondheids- en bouwambities in dit land. Gezondheid en je eigen huis zijn nauw met elkaar verbonden en kunnen niet meer gezien worden als losse componenten. Door nieuwe samenwerkingen en te denken in kansen, blijft Nederland gezond en is er meer mogelijk dan je denkt op dit kleine stukje aarde.
