In januari en februari 2021 werden 9.985 bouwvergunningen verstrekt, tegenover 9.701 in januari en februari in 2020. Dat meldt beleggingsadviseur Capital Value. Als de trend doorzet, zal het totaal aantal bouwvergunningen over 2021 niet veel hoger uitkomen dan het totaal van 2020, dat circa 66.000 bedroeg. Om het woningtekort terug te dringen moeten er minimaal 80.000 tot 100.000 bouwvergunningen per jaar worden verstrekt.
De uitgifte van bouwvergunningen is al langer ontoereikend. Sinds 2019 zorgt het stikstofbesluit van de Raad van State voor vertraging. Verder is de capaciteit bij de vergunningverlenende gemeentes ontoereikend. De lokale overheden geven aan dat zij dus meer financiële middelen nodig hebben om alle aanvragen snel te kunnen verwerken.
Het lage aantal vergunningen draagt bij aan het woningtekort. De gemiddelde doorlooptijd van een verleende vergunning tot de oplevering van een nieuwe woning is circa twee jaar. Dit betekent dat het lage aantal afgegeven vergunningen in 2019 een daling in de woningproductie gaat veroorzaken in 2021 en een stijging van het woningtekort. De verwachting is dat het tekort gedurende 2021 verder zal oplopen tot zeker 320.000 woningen en hoogstwaarschijnlijk meer, meldt Capital Value.
Sinds vorige week is er bovendien een nieuwe bedreiging voor de vergunningverlening. De Raad van State maakt procederen bij omgevingsrechtelijke besluiten namelijk makkelijker. Het is voor belanghebbenden niet langer nodig om eerst een zienswijze in te dienen om de toegang tot de bestuursrechter. Juridisch experts verwachten dat dit tot ‘tactisch torpederen’ en ‘ellenlang traineren’ kan leiden.
Uit onderzoek van Capital Value eerder dit jaar bleek dat 75 procent van de ontwikkelaars aangaf dat het vergunningverlening het belangrijkste knelpunt is bij het realiseren van nieuwe woningen. Het besluit van de Raad van State vergroot de mogelijke hinder die bij planvorming moet worden overwonnen. De geringe capaciteit bij de Raad van State zorgt ook voor vertraging. Voor een goede voortgang is het noodzakelijk de capaciteit ook daar op korte termijn uit te breiden.
Marijn Snijders, directeur Capital Value: ‘Het nieuwe kabinet zal het versnellen van procedures prioriteit moeten geven. Er is meer geld nodig voor gemeenten om capaciteit uit te breiden en ook zal er kritisch moeten worden gekeken naar wetgeving en uitbreiding van de capaciteit bij de Raad van State voor beroepsprocedures. We hebben nu momentum om iets te kunnen doen aan het woningtekort. Er is kapitaal beschikbaar en marktpartijen willen en kunnen bouwen. Als we inzetten op snellere procedures en minder regels, kunnen we in elk geval de komende jaren voldoende bouwen om het woningtekort terug te dringen.’
