De steden die hun handtekening zetten zijn Amersfoort, Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam en Tilburg. Hier rijdt ongeveer driekwart van de in totaal tienduizend consumententaxi’s in Nederland rond. De partijen die tekenen zijn Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV), Leaseplan, SchipholTaxi, Stichting ElaadNL, Nederlandse Vereniging Duurzame Energie en Uber.

‘Dit is een mooie stap. Taxi’s rijden gemiddeld vier keer zoveel kilometers als personenauto’s’, zegt demissionair staatssecretaris Stientje van Veldhoven van IenW. Omdat uitstootvrij rijden veel goedkoper is dan rijden op diesel, is deze afspraak relatief snel voordelig voor taxiondernemers. Ook kost het minder om elektrische auto’s te onderhouden.

‘Als alle taxi’s elektrisch of op waterstof rijden is dat goed voor de schone lucht, het klimaat en is er minder lawaai op straat. Fijn voor de chauffeur, de passagier en eigenlijk voor alle andere mensen in de stad. Samen met de taxiondernemers gaan we aan de slag om de overstap voor hen mogelijk te maken’, benadrukt Van Veldhoven. Het ministerie van Infrastructuur verwacht nu dat meer steden en partijen volgen.

Overgangstermijn

Omdat een taxi gemiddeld drie tot vijf jaar meegaat, moet 2025 haalbaar zijn. Toch benadrukt het Rijk dat taxiondernemers de tijd moeten krijgen om de overstap te maken. Door corona hebben veel ondernemers nu geen mogelijkheid om te investeren. Daarom is afgesproken dat er een goede overgangstermijn komt, zodat de taxiondernemers  kunnen overstappen op een taxi op waterstof of elektriciteit wanneer ze daar aan toe zijn. Over de precieze lengte van deze termijn moet eind dit jaar helderheid zijn.

Ook is er aandacht vanuit de partijen voor de praktische benodigdheden voor uitstootvrije taxi’s. Zo gaan gemeenten aan de slag met het realiseren van voldoende laadpunten bij taxistandplaatsen. Het Rijk werkt ondertussen aan regelgeving waarmee straks in alle gemeenten die meedoen dezelfde regels gelden. In 2022 moet hier meer duidelijkheid over zijn.

Uber

Een niet onbelangrijke speler in de rij van partijen is Uber. Het van oorsprong Amerikaanse bedrijf verbindt reizigers via de telefoon met zowel officiële taxichauffeurs, als met privéchauffeurs. Inmiddels is Uber uitgegroeid tot een miljardenbedrijf met ritten in 65 landen. Uit cijfers van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit Maastricht bleek dat het aantal Amsterdamse taxichauffeurs dat gebruikt maakt van de app is gegroeid, van 1.298 in januari 2016 naar 5.217 in december 2019.

De vervoersgigant heeft geen eigen voertuigen, en dus zullen de chauffeurs zelf moeten betalen voor nieuwe duurzame voertuigen. Al langere tijd ontvangt Uber als platformbedrijf kritiek op de verhouding met werknemers. Zo behoren ze vaak tot de goedkoopste taxi-aanbieders en ontvangen ze 25 procent van de totale ritprijs. Volgens directeur Anabel Diaz Calderon zou een chauffeur met 40 uur per week 4.214 euro verdienen. Maar met de aftrek van autokosten, brandstof, inkomstenbelasting, en een nieuwe duurzame auto is de overstap nauwelijks te betalen.

Aan het AD zei Uber eerder dat het haar 4.000 chauffeurs in Nederland wil ondersteunen bij het vergroenen. Hiervoor bedingt het bedrijf kortingen bij autoverkopers, waardoor een chauffeur een elektrische Nissan Leaf met 20 procent korting kan aanschaffen. Ook komen er leasemogelijkheden en worden de elektrische ritten iets duurder. ‘Veel mensen willen met een duurzame taxi reizen en willen die opslag betalen voor een milieuvriendelijke rit. Dat hebben we onderzocht’, aldus Diaz Calderon.

Opbrengst fijnstof

De afspraken voor 2025 en 2030 zijn een bevestiging van de trend die al enkele jaren zichtbaar is. Zo was Amsterdam de eerste stad die in 2016 afspraken maakte met de taxisector over zero emissie taxi’s binnen de Ring. Ook zijn alle taxi’s rondom Schiphol inmiddels uitstootvrij, en rijden in Den Haag enkele taxi’s op waterstof. In totaal is tegenwoordig al vijf tot tien procent van de taxi’s uitstootvrij.

De winst voor het verminderen van uitstoot is groot. Uit berekeningen van het RIVM en TNO in 2019 bleek dat maatregelen tegen ­'veelrijders' als taxi's, bussen, bestel- en vrachtauto's meer zoden aan de dijk zetten dan het weren van alle personen­auto's op benzine en diesel uit de hele bebouwde kom. Zo moeten uitstootvrije taxivoertuigen in 2025 binnen de Amsterdamse Ring A10 al zorgen voor 77 procent minder stikstofuitstoot. Omdat ook bij elektrische auto's de banden slijten, loopt de fijnstofuitstoot slechts met 32 procent terug.