De Lelylijn moet een hogesnelheidslijn tussen Lelystad en Groningen worden. Met snelheden van 200 tot 250 kilometer per uur zoeven reizigers door de polder. Het project is de geestelijke opvolger van de Zuiderzeelijn. Dit vergelijkbare project kwam nooit van de grond.
De Lelylijn kreeg de afgelopen maanden positieve signalen uit Den Haag. De tendens was sinds het begin van het plan in 2019 nog niet zo goed, zegt Wim van Wegen. Hij is de initiatiefnemer van de Lelylijn en gemeenteraadslid in de gemeente Noordoostpolder. ‘Toen kregen we een schouderklopje en de opdracht om maar eens terug te komen als we meer draagvlak in het noorden van het land hadden’, blikt het gemeenteraadslid terug. ‘Na het Zuiderzeelijndebacle van een jaar of tien geleden wilde de Kamer echt dat we draagvlak hadden.’
Meer en meer draagvlak kreeg de Lelylijn in de maanden die volgden. Verschillende provincies, waaronder Flevoland, Friesland en Groningen, uitten hun steun voor de Lelylijn. Ook gemeenten en bedrijven sloten aan. ‘Toen we terugkwamen in de Kamer was er voldoende draagvlak en kwam de hele lobby in beweging.’
Nu moet er definitief steun uit Den Haag komen. Zelf ziet Van Wegen drie sporen op weg naar de Lelylijn. Het belangrijkste spoor is opname van de Lelylijn in het regeerakkoord: ‘Gebaseerd op de partijen die voor de Lelylijn zijn (onder meer D66, VVD, PVDA en CDA, red.), lijkt ons dat de snelste weg. Wie A zegt in de verkiezingsprogramma’s, moet ook B zeggen in het regeerakkoord. We moeten overigens niet achterover leunen, maar er bovenop blijven zitten.’
De andere sporen zijn het Nationaal Groeifonds en de Europese Politiek. Het Groeifonds is een pot geld van 20 miljard, bedoeld voor investeringen die bijdragen aan economische groei. ‘Maar voor het Nationaal Groeifonds liggen er meer kapers op de kust. Daarom richten we ons echt op het regeerakkoord.’ Een flinke pot geld is ook nodig voor de Lelylijn. De kosten voor het project worden geraamd op 3,2 tot 6,4 miljard euro.
Met Europese politiek wijst Van Wegen op een nieuwe factor in het mogelijke succes voor de Lelylijn. Want internationaal gezien kan deze nieuwe spoorlijn de reistijd naar onder meer Bremen, Hamburg en Kopenhagen verkleinen. ‘Voor het Europese netwerk een belangrijke schakel.’
Belang
Henk Pals nam namens bedrijven in de Noordoostpolder het initiatief voor de Lelylijn. Voor Nederland kan hij het belang van de spoorlijn uitleggen: ‘Historisch gezien is er geen economie zonder infrastructuur. De uitwisseling van kennis en mensen maakt de locatie aantrekkelijker. Voor de Randstad is het trouwens ook interessant. Er wordt in het noorden een waterstofhub van formaat gecreëerd en er kan meer bedrijvigheid worden ontwikkeld.’
‘Eigenlijk had die spoorlijn er al moeten zijn’, gaat hij verder. ‘Tesla wilde vorig jaar een fabriek bouwen in het noorden van Nederland, maar haakte af op de kwaliteit van de spoorverbindingen. Nu staat hij in Berlijn. Het noorden moet wel de kans krijgen…’
Realisatie
Mocht de Lelylijn worden opgenomen in het regeerakkoord, dan is de spoorlijn er in 2030 op zijn vroegst. ‘Maar dan moet de hele puzzel meezitten’, aldus Pals. ‘Als de Lelylijn trouwens niet in het regeerakkoord worden opgenomen, hebben we een serieus probleem. De grootste politieke partijen hebben aangegeven de Lelylijn te willen. Als deze er niet komt, maken ze zichzelf ongeloofwaardig. En moeten wij ons afvragen of we via andere routes er wel gaan komen.’