Door Pim van Veen, Pim van Veen Makelaardij en voorzitter VVE Binnenstad Culemborg
Er is enorme schaarste op de huizenmarkt. Er zijn veel meer mensen die een woning zoeken, dan er te koop staan. En niet een klein beetje meer, maar veel meer. In Culemborg staan bijvoorbeeld vandaag 26 woningen te koop, maar ongeveer 3.900 mensen zoeken er een woning. Je kunt je voorstellen dat er een run ontstaat als een huis op de markt komt. De meeste mensen (ongeveer 2.100) zoeken een woning tot € 400.000,-, maar daarvan staan er in Culemborg op dit moment maar veertien te koop.
Er wordt dus veel over de woningmarkt geschreven en niemand heeft de oplossing. Maar het valt mij des te meer op dat er in de nieuwsberichten steeds negatiever wordt geschreven over de makelaars. Vereniging Eigen Huis (waar ik als huiseigenaar ook lid van ben) heeft zelfs een meldpunt in het leven geroepen om misstanden over makelaars te melden. Ik ben echt niet blind voor de discutabele praktijken, die er in onze branche gebeuren, en ook ik wil dat er een halt wordt toegeroepen aan allerlei malafide partijen, die in deze woelige tijden misbruik maken van de schaarste in de woningmarkt. Ik veroordeel elk gedrag dat niet in overeenstemming is of zelfs haaks staat op de eed, die we als makelaar hebben afgelegd. Maar ik zou graag ook een ander beeld willen geven.
In de meest ideale huizenmarkt is er een normale balans tussen vraag en aanbod. Er is geen schaarste, maar ook geen overvloed. Als je een huis wilt kopen, kun je drie keer een uur gaan kijken en dan met onderhandelingen € 15.000,- onder de vraagprijs uitkomen. Dat klinkt ideaal, maar in dit scenario vindt de verkoper dat het te lang duurt en dat hij zijn huis voor te weinig heeft verkocht.
Menselijk
Helaas is de markt nu veel meer overspannen en heb je geluk als je een half uur bij een huis mag komen kijken om dan te bedenken hoeveel je boven de vraagprijs wilt bieden. ‘Voor jullie als makelaar een leuke markt.’ hoor ik de laatste tijd vaak. En inderdaad: we hoeven niet heel veel moeite te doen om een koper te vinden, maar wel om een juiste balans te vinden tussen het belang van de verkoper (dat wij behartigen) en op een menselijke manier met kopers om gaan. Wat ons betreft houdt dat in dat iedereen de tijd krijgt om een woning goed te bekijken, maar het houdt ook in dat niemand wordt gedwongen om binnen een uur een bod uit te brengen. En we proberen zo veel mogelijk mensen de gelegenheid te bieden om te komen kijken.
Teleurstelling
Helaas is het niet leuk om maar één iemand blij te maken en gemiddeld per woning acht mensen met een vervelend telefoontje te moeten teleurstellen. Omdat er maar één partij de woning kan kopen en er gemiddeld negen bieders zijn bij een woning, zijn er meer mensen teleurgesteld dan blij. En ik begrijp volledig dat er dan een makkelijke aanleiding is om boos of ontevreden te zijn over de belangenbehartiger van de verkoper (de makelaar). In sommige gevallen heeft dit ook met een beperkte kennis van regels en wetgeving te maken.
Het is mij ook al eens overkomen; een prachtige overeenkomst met een koper gesloten en voor er een handtekening op papier staat, biedt iemand anders een substantieel hoger bedrag. Gezien de belangen die we moeten behartigen (van de verkoper), zijn wij verplicht om de verkoper hierover te informeren. Omdat er nog niet getekend is, is het de verkoper toegestaan het huis aan de tweede bieder te verkopen. Met als gevolg een boze of ontevreden eerste koper, die de makelaar wellicht zal betichten van malafide praktijken.
Als een potentiële koper met een aankoopmakelaar op de proppen komt, wil dat niet per definitie zeggen dat deze partij de koper wordt. Wel kan in het besluit van de verkoper meespelen, dat een aankoopmakelaar al gecheckt heeft of zijn of haar cliënt de financiële mogelijkheden heeft om een woning te kopen. Een cliënt van een aankoopmakelaar biedt in die zin dus wat meer zekerheid. En dan gaat het er dus niet om of een aankoopmakelaar en een verkoopmakelaar onder één hoedje spelen.
Onder voorbehoud
We adviseren mensen altijd om een bod uit te brengen onder het voorbehoud van het verkrijgen van een financiering, tenzij men het geld ‘op de plank heeft liggen.’ En wij merken in de praktijk ook dat mensen soms steeds meer risico nemen om een bod uit te brengen zonder enige vorm van voorbehoud. Dat vinden wij een zorgelijke ontwikkeling, want in sommige gevallen is dat echt onverstandig.
Maar aan de andere kant kan een verkoper niet verweten worden, eerder een woning te verkopen aan iemand die zonder voorbehoud koopt. Immers, in dat geval heeft hij na de wettelijke bedenktijd zekerheid en bij het verkopen met een voorbehoud kan dat in de meeste gevallen wel zes weken duren.
Nuance
Ik woon in de plaats waar ik werk en ik wil me niet hoeven verstoppen als ik iemand tegen kom, omdat ik niet eerlijk of ethisch gehandeld heb. Ik wil me ook elke ochtend in de spiegel kunnen aankijken en ik weet zeker dat de andere NVM-makelaars in Culemborg dat ook hebben. Daar durf ik mijn hand voor in het vuur te steken.
Ik hoop dat de negatieve geluiden over makelaars wat meer genuanceerd kunnen worden, maar ik ben in ieder geval trots dat ik een NVM-makelaar ben en het maakt mij nog steeds een tevreden mens als ik een blije verkoper en een blije koper aan de telefoon heb.