Het gaat om het datacenter ‘Het Venster’, dat overigens niet het eerste datacenter van Microsoft is in het Middenmeer. Er staan ook al datacenters van Google. Misschien wel daarom roept de handhavingsprocedure van de provincie zoveel vragen op bij de gemeente: ‘Sinds 2014 heeft Hollands Kroon afspraken met de provincie en werken wij samen aan de vestiging van datacenters in Hollands Kroon. De bestemmingsplannen voor het gebied zijn in overleg met de provincie gerealiseerd. Op basis daarvan zijn in eerdere trajecten vijf vergunningen voor datacenters verleend.’
‘De vergunning voor de locatie Het Venster is door ons, op basis van de huidige bestemmingsplannen, en de eerdere afspraken met de provincie verstrekt. Bij de recent verleende vergunning is, net als bij de voorgaande vergunningen, door de provincie geen reactie of zienswijze ingediend. Alle aanvragen worden getoetst aan wet-en-regelgeving en Microsoft heeft daar altijd aan voldaan. De reactie van de provincie in dit stadium heeft ons en alle betrokken partijen, dan ook onaangenaam verrast. Er is geen sprake van een illegale situatie', aldus het college.
Toen de provincie Noord-Holland eind vorig jaar toch haar twijfels uitte, werd besloten om advies te vragen aan advocatenbureau Pels Rijcken. Daar kwam geen eensluidend advies uit voort; alleen een bestuursrechter kan duidelijkheid bieden. ‘Maar dat was geen nieuwe informatie voor ons. Bestuurlijk is afgesproken om voor nieuwe aanvragen eerst in overleg te treden om dit op de juiste manier af te handelen. De op dat moment lopende vergunningsaanvraag is door de provincie nooit aan de kaak gesteld.’
Die bestuursrechter gaat nu een knoop doorhakken. ‘Als blijkt dat de provincie bevoegd gezag is, dan gaan we daar bij toekomstige ontwikkelingen op die manier mee om, conform bestuurlijke afspraken.’ Mocht de provincie Noord-Holland aangewezen worden als bevoegd gezag, dan betekent dat nog steeds niet dat het datacenter er absoluut niet mag komen. De omgevingsvergunning kan dat alsnog mogelijk maken. ‘Als een aanvraag aan de voorwaarden voldoet en past in het bestemmingsplan moet deze worden verleend. Dat past bij een betrouwbare overheid.’
Hollands Kroon maakt zich zorgen over de huidige discussie: ‘Op dit moment maken wij ons grote zorgen over wat de huidige discussie betekent voor Noord-Holland als vestigingsplaats voor bedrijven, en Microsoft als investeerder in het bijzonder. De imagoschade voor het Nederlandse vestigingsklimaat is groot als lokale overheden elkaar tegenspreken. Onze inzet is dan ook om de vergunningprocedure voor het Venster niet langer te laten duren dan strikt noodzakelijk is. Wij willen graag het gesprek met de provincie over het bevoegd gezag voeren, maar niet ten koste van partijen die al investeringen in het gebied hebben gedaan.’
Provincie Noord-Holland
De provincie Noord-Holland is van mening dat zij bevoegd gezag heeft en zij ook de omgevingsvergunning mag verlenen. In een reactie laat de provincie weten bevoegd gezag te hebben omdat aan twee voorwaarden wordt voldaan. Allereerst is er sprake van een IPCC-installatie (waarbij het ingangsvermogen van alle stookinstallaties meer dan 50 megawatt is, red.). Ten tweede zijn de Gedeputeerde Staten aangewezen als bevoegd gezag. 'Onvoldoende basis voor een omgevingsvergunning', aldus een woordvoerder van de provincie Noord-Holland.
‘Dit is ook in lijn met het standpunt van het Kenniscentrum InfoMil (onderdeel van Rijkswaterstaat, de uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat). De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (ODNZKG), die deze taken in ons mandaat uitvoertm, hanteert deze lijn ook. En in vergelijkbare situaties zijn vergunningsaanvragen in behandeling genomen door provincies. Bijvoorbeeld in Flevoland (Almere, Zeewolde) en Groningen.’
De provincie wil los van de bestuurlijke kwestie duidelijk maken dat de ontwikkeling van datacenters voor de gehele provincie gevolgen heeft wegens het water- en energieverbruik, de impact op de ruimte, de aansluiting van wegen en verschuivingen van de economische waardes van sommige gebieden. ‘We onderschrijven het economische nut van de komst van datacenters. Toch, op al deze punten zorgt de komst van datacenters voor ontwikkelingen die ons zorgen baren’, zo klinkt het.
Het is afwachten wat de bestuursrechter zal zeggen over bedrijven en instellingen met een stookinstallatie van 50 megawatt of meer, maar de provincie onderneemt alvast stappen om de datacenterstrategie van de Metropoolregio Amsterdam provinciaal aan te vullen, zodat kwesties als deze in het vervolg niet meer uitmonden in een mediarel. Ook onderneemt de provincie actie richting Microsoft: ‘We gaan ze formeel op de hoogte stellen dat ze nog niet beschikken over de benodigde omgevingsvergunning voor de oprichting van het nieuw te bouwen datacenter.’