Nederland is al een tijdje bezig met het terugdringen van de CO2-uitstoot en het energieverbruik van treinen. Sinds vier jaar rijden alle elektrische treinen van de NS en andere spoorvervoerders volledig op windstroom. Hierdoor is er 1,43 miljard kilogram kooldioxide minder in de atmosfeer terechtgekomen, wat gelijk staat aan 3,3 miljoen ritjes met de auto naar Zuid-Frankrijk, blijkt uit cijfers van Milieu Centraal.

Het Beheerplan 2020-2021 van Prorail staat ook volledig in het teken van duurzaamheid. Het doel is om twee keer zoveel duurzame energie op te wekken ten opzichte van 2018. Zonnepanelen op de treinen moeten bijvoorbeeld zorgen voor de stijgende hoeveelheid duurzaam opgewekte energie.

Ook op Europees niveau wordt gewerkt aan duurzamere treinen. Sinds oktober vorig jaar is IRS 90930 van kracht. Dit is de nieuwe standaard voor de registratie van energieverbruik door alle locomotieven en passagierstreinen. De IRS stelde energiemeetsapparatuur (EMS) verplicht. Daarnaast moesten de vereiste datacollectie en apparatuur voor de verdere verwerking worden geïnstalleerd door de infrastructuurbeheerders. Volgens het Europees Economisch en Sociaal Comité, zorgt de registratie voor minder CO2-uitstoot en energieverbruik.

Om de implementatie van de wet en de installatie van EMS te vereenvoudigen, stelden brancheverenigingen European Rail Infrastructure Managers (EIM Rail) en de Community of European Railway en Infrastructure Companies (CER) een handleiding op. ‘In deze richtlijn komen een aantal aanbevelingen te staan voor spoorbedrijven en beheerders’, stelt Bart van der Spiegel, energiemanagement-deskundige in het vakblad Spoorpro. ‘De IRS 90930 is vooral een technisch document. Door het toevoegen van de richtlijn van 2022 hopen we een snellere implementatie van de IRS 90930 mogelijk te maken. Maar ook de installatie van EMS en het instellen van de wet 2018/868 die landen verplicht om een systeem in gebruik te nemen dragen hieraan bij.’

Om het proces verder te vereenvoudigen sloten zeven Europese landen al een samenwerkingsverband waarin zij momenteel data met elkaar delen. De spoorbeheerders uit België, Denemarken, Finland, Noorwegen, Zweden, Zwitserland en Nederland vormen hierdoor samen het Eress-samenwerkingsverband.

De registratie van energieverbruik ligt in lijn met het plan van de Europese Commissie om duurzame mobiliteit te bevorderen. De Commissie heeft begin deze maand het Europees Jaar van de Spoorwegen aangekondigd. Dit ter ondersteuning van de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europese Green Deal op transportgebied.