Naast crises waarbij persoonlijke of gevoelige gegevens van bewoners of gemeenten op het spel staan, kan het ook zijn dat hacks en storingen invloed hebben op de fysieke infrastructuur . Hierdoor kunnen bijvoorbeeld sluizen, bruggen en digitale verkeersborden ontregeld raken, waardoor de meest vitale functies van een stad geraakt worden. Een voorbeeld is een hack die de Rotterdamse haven stillegde.
In de analyse staat beschreven er voor de omgang met incidenten in de fysieke wereld een uitgebreide crisisorganisatie is die gebruik kunnen maken van communicatiestrategieën, oefenboeken en wettelijke regels. ‘Dit ontbreekt grotendeels voor incidenten in de digitale wereld.’
Daarom moet Nederland beter voorbereid zijn op digitale ontwrichting, waardoor er bij verstoringen effectiever opgetreden kan worden en instanties in staat zijn om sneller de draad op te pakken na een ernstig incident. ‘Bovendien zijn de bevoegdheden van burgemeesters in dit type incidenten nog onvoldoende eenduidig en te veel vanuit een offline perspectief geformuleerd.’
Het is van belang om veilige omgang met informatie en systemen in het DNA van de gemeente én de samenleving te krijgen. ‘Als we informatie beschouwen als de belangrijkste grondstof waarmee de gemeente haar productie uitvoert, dan verdient informatiebeveiliging een zelfde plaats in de organisatie als financiën.’
Er wordt overigens ook gezegd dat juist de IT-wereld op het gebied van veiligheidsmanagement ook veel kan leren van de reguliere veiligheidswereld. Het doen van rampoefeningen is iets wat vaker moet en waar meer scenario’s voor ontwikkeld moeten worden. Daarnaast is de Informatiesamenleving wel als één van de vijf kernthema’s benoemd in de VNG-verenigingsvisie ‘Gemeenten 2024’.
Vorige maand maakten hackers de persoonsgegevens van inwoners van het Hof van Twente buit. Ook konden werknemers niet meer inloggen. De hackers eisten 750 duizend euro. Ook werd vorig jaar onder meer een ziekenhuis in Leeuwarden gehackt.