‘We willen de koploper zijn op het gebied van emissievrije aandrijvingen’, meldde vice-president Regiozüge Brahim Soua afgelopen weekend aan het Duitse Handelsblatt. Het bedrijf ziet een groot marktpotentieel voor waterstoftreinen en wil doorgroeien als wereldleider in deze ontwikkeling. In het Duitse Salzgitter, waar het ontwikkelcentrum van Alstom zich bevindt, bouwen ze al sinds 2014 aan de Coradia iLint-waterstoftreinen. De trein rijdt daar ruim twee jaar in dienstregeling, en kent een record: volgens vervoersbedrijf RMV bestaat er wereldwijd geen groter door een brandstofcel aangedreven treinvloot in het openbare vervoer. De Duitse groei van waterstofgebruik is geen wonder, aangezien de overheid veel subsidies verleent voor het ontwikkelen van transportmiddelen die het milieu minder belasten.
Groningen
Ook Nederland is geïnteresseerd en zou daarmee het tweede land zijn waar deze waterstoftrein gaat rijden. Omdat de treinen met een volle tank nog niet genoeg kilometers maken voor landelijk gebruik zijn ze voorlopig nog alleen geschikt voor regionale afstanden. In maart vorig jaar werden tussen Groningen en Leeuwarden ‘s nachts proefritten gereden met de Coradia iLint-waterstoftrein. Zes partijen, waaronder Arriva en provincie Groningen werkten mee aan deze ontwikkeling. Nadat de treinen als volwaardige alternatieven uit de verf kwamen maakte Groningen in september daarna bekend de duurzamere en stillere waterstoftreinen tegen 2024 te willen gaan gebruiken.
Momenteel rijden er in Groningen al bussen en een aantal vuilniswagens en veegwagens op waterstof. De partijen investeren in deze waterstoftreinen om zo het treinvervoer in Noord-Nederland te verduurzamen. Momenteel rijdt een groot deel van het vervoer nog op dieselmotoren. Naast Nederland verwacht ook Oostenrijk de treinen te gaan gebruiken. Het testen is daar positief afgerond. In China gebruiken ze waterstof al langer in het openbaar vervoer.
Waterstof
Groene waterstof opwekken doe je met elektrolyse. Dat is een chemisch proces waarbij men water opsplitst in zuurstof en waterstof door er elektriciteit door te laten lopen. De vrijkomende energie wordt vervolgens opgeslagen in batterijen. De emissievrije waterstof kan een belangrijke rol spelen in de verduurzaming van de industrie, als schoon alternatief voor grondstoffen én als energiedrager. Andere toepassingen zijn te vinden in de gebouwde omgeving en als 'batterij' om schommelingen in het aanbod van duurzame energie uit wind en zon op te vangen.
Toch zijn er nog wat haken en ogen. Volgens critici zou het energieverbruik van de brandstofcel in waterstoftreinen erg inefficiënt zijn en trekken de treinen langzamer op. Vóórdat emissievrije waterstof grootschalig beschikbaar is en kan concurreren met fossiele brandstoffen, is er de komende jaren in ieder geval een grote schaalvergroting nodig. ProRail onderzoekt als mede-initiatiefnemer nu of de waterstoftrein een haalbaar alternatief is op weg naar een CO2-neutraal spoor vanaf 2050. Op 25 januari komt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur met een algemeen advies over waterstof.