Qua passagiersaantallen zit de luchthaven op het niveau van 1993. In totaal waren er afgelopen jaar 227.304 vliegbewegingen op Schiphol, een daling van 54% ten opzichte van het voorafgaande jaar.

Schiphol verwerkte in 2020 1,4 miljoen ton vracht (-9%). Het aantal volledige vrachtvluchten steeg met 68% tot 23.782. Ondanks deze sterke toename is het totaal vervoerde licht gedaald ten opzichte van 2019, als gevolg van het wegvallen van een groot deel van de vracht in het ruim van passagiersvluchten. CEO Dick Benschop spreekt in zijn nieuwjaarsmanifest ‘Building Back Better’ van een intens jaar.

In dit document lijkt de topman zich bewust van de verantwoordelijkheden die de luchthaven heeft op het gebied van bijvoorbeeld milieu- en geluidsoverlast. ‘Uit mijn ontmoetingen met bewoners komt het beeld op van een 25/50/25 samenleving. Het ene kwart heeft het gehad met vliegtuigen en de overlast. Het andere kwart zit er juist bijzonder positief in. Het brede midden (50%) gelooft in balans, maar maakt zich wel zorgen over de afgelopen jaren (voor de crisis) en vraagt zich terecht af of de balans niet hersteld zou moeten worden.’

Benschop geeft aan enthousiast te zijn over geluidsadaptief bouwen, gekromde vliegroutes (waardoor woonwijken ontlast kunnen worden) en apps die kunnen voorspellen boven welke huizen er die dag gevlogen gaat worden.

Hij geeft aan dat het aantal vliegbewegingen in 2024 of 2025 weer rond de 500 duizend kan zijn. Bij het ‘herstel’ moet er geleerd worden van de crisis van 2008. ‘Deze groei ging té hard en had ongewenste gevolgen voor de omgeving. Daarom is nu bij het herstel na COVID een andere aanpak nodig, die wij gecontroleerd herstel hebben genoemd.’

Volgens Benschop mag groei als zodanig nooit de doelstelling zijn en moet er een nieuwe maatschappelijke en politieke consensus ontwikkeld worden. ‘In zijn meest simpele vorm komt het erop neer dat we de voordelen willen behouden van wat wij hebben opgebouwd, terwijl wij de nadelen, de externe effecten, aantoonbaar blijven reduceren. Ik ben ervan overtuigd dat deze benadering op brede steun zal kunnen rekenen.’

Onderzoek gezondheidsschade

De cijfers van de luchthaven komen op hetzelfde moment als het nieuws over een onderzoek waarbij 21 jonge mensen fietsten langs de landingsbaan om zo het effect van luchtvaartvervuiling te meten. Het bleek dat de proefpersonen een verminderde longfunctie hadden door deeltjes die vrijkomen door vliegtuigmonitoren.

Ook lijken deze deeltjes invloed te hebben op de hartslag. Wel benadrukken de onderzoekers dat vervolgonderzoek nodig is om de langetermijngevolgen van de uitstoot van vliegtuigen vast te stellen.

Andere luchthavens

Ook andere luchthavens hadden een stuk minder reizigers over de vloer. Eindhoven Airport zag het aantal reizigers het afgelopen jaar afnemen tot 2,1 miljoen, Rotterdam The Hague Airport tot 0,5 miljoen; dalingen van respectievelijk 69% en 77%.

Alle luchthavencijfers in dit artikel gaan over het gehele jaar 2020. De maanden die niet geteisterd waren door de coronamaatregelen, januari en februari, zijn dus ook inbegrepen.