In welke mate kantoren leeg blijven of komen te staan, is volgens Colliers International afhankelijk van de mate waarin Nederlanders gaan thuiswerken én op welke dagen ze dat doen. Momenteel staat 8,5 procent van de kantoorpanden leeg. Werken uiteindelijk relatief weinig mensen thuis, maar houden zij wel keuzevrijheid, dan zal de leegstand oplopen tot bijna 9 procent in 2021.
Meer thuiswerken
Werken Nederlanders meer thuis en mogen zij zelf kiezen op welke dag zij dat doen, dan zal er veelal gekozen worden thuis te werken op woensdag en vrijdag, verwacht Colliers International. Ook voordat de crisis uitbrak waren dit de dagen met de minste bezetting op kantoor. De ruimtebehoefte neemt dan slechts beperkt af en de leegstand zal oplopen tot 11 procent in 2024. Dit staat gelijk aan 1,2 miljoen vierkante meter extra leegstand. Werken medewerkers relatief veel thuis en wordt de drukte op kantoor gespreid, bijvoorbeeld via een registratiesysteem, dan loopt de leegstand op tot ruim 16 procent in 2025.
Collier International acht een scenario waarbij mensen meer thuiswerken, maar veelal op dezelfde dagen naar kantoor komen, het meest waarschijnlijk. Uit onderzoek zou blijken dat bedrijven verwachten dat werknemers één dag extra thuiswerken.
Regionale verschillen
De vijf grote steden en Arnhem, Den Bosch, Groningen, Breda, Zwolle, Leeuwarden, Hilversum, Apeldoorn, Tilburg en Leiden, zullen relatief weinig merken van de gevolgen van meer thuiswerken. Voor de minder populaire locaties in de vijf grote steden en randgemeenten heeft de grotere leegstand meer effect. Als voorbeeld noemt Colliers Plaspoelpolder in Rijswijk, Flight Forum in Eindhoven, Goudse Poort in Gouda, Lage Weide en Oudenrijn in Utrecht, Brainpark Rotterdam en Rivium in Capelle aan den IJssel.
Vastgoedeigenaren worden hier gedwongen naar alternatieven te kijken dan alleen een kantoor, zegt Dré van Leeuwen, hoofd kantorenvastgoed van Colliers. 'Grootschalige gebiedstransformaties die vaak al op stapel stonden, kunnen versneld worden uitgevoerd. Met een enorm tekort aan woningen is een nieuwe bestemming snel gevonden en is dat een mogelijk positieve uitkomst van deze situatie.’
Vorige maand stelde JLL al dat de kantorenmarkt weliswaar een klap krijgt, maar zal bijtrekken. Er zal geen permanente omslag in thuiswerken komen, zo verwacht het bedrijf. Bovendien is de Nederlandse kantorenmarkt relatief sterk. ‘Het overschot van verouderde panden op B-locaties is sinds de vorige crisis afgebouwd, met lage leegstand tot gevolg’, zei Sven Bertens, Head of Research & Strategy.
Colliers International verwacht dat vanaf het vierde kwartaal van volgend jaar zichtbaar wordt wat de blijvende effecten van de crisis op thuiswerken zijn.
