‘Het is bekend dat bijvoorbeeld Limburgers, Zeeuwen en Groningers naar de Randstad vertrekken, omdat daar banen te vinden zijn. Als mensen voor hun werk minder afhankelijk zijn van de plek waar ze wonen dan gaat dit wel iets doen met de vraag naar woningen in de stad’, vertelt Aalders.
‘Juist omdat steden op andere vlakken helemaal niet zo goed scoren. Zo is het in de grote steden over het algemeen onveiliger, is de lucht viezer en natuurlijk zijn de huizen een stuk duurder’, vervolgt de onderzoeker.
Maar is het geschetste beeld dan wel zo slecht? Je zou denken dat spreiding over het land ervoor kan zorgen dat andere regio’s in een betere (economische) concurrentiepositie terechtkomen. Daarnaast kan het wegtrekken van mensen uit steden de huizenprijzen wat doen dalen.
Aalders zegt dat het niet aan hem is om te bepalen wat goed of slecht is. Hij wil wel een kritische noot kraken over het beleid in grote steden. ‘Ik denk dat je het moet omdraaien. Vanaf de jaren 80 is de verstedelijkingsgraad alleen maar toegenomen en de stad zal de komende decennia populair blijven. Dan moet je er juist voor zorgen dat je de inwoners van een stad goed verzorgt.’
Volgens hem zou het begrip ‘brede welvaart’ verankerd moeten worden in het beleid. ‘Er zijn duurzaamheids- en gezondheidsdoelstellingen, maar die werken niet toe naar één doel. Daarnaast wordt het succes van een stad vaak nog grotendeels bepaald door de economische prestaties.’
Op dat vlak scoren steden vanzelfsprekend erg goed. Aalders: ‘Waar mensen samenkomen, daar gebeurt iets. Massa en concentratie zorgen voor een buzz. Het uit elkaar trekken van zo’n buzz kan slecht zijn voor de economische positie van een bepaalde plek, maar bijvoorbeeld gunstig zijn voor de gezondheid van inwoners van een stad. Ik weet niet of dat een goede strategie is.’
'Grote gemeenten kunnen kantoorgebouwen ombouwen tot woningen'
‘Wel kunnen gemeenten van grote steden, met het oog op het toenemende aantal thuisgewerkte uren, overtollige kantoorgebouwen laten ombouwen tot woningen. Daarnaast kunnen kantoorgebieden ook worden omgeturnd tot groene parken. Ook moet vervuilend verkeer verder worden ontmoedigd en worden gewerkt aan veiligheid’, vervolgt de onderzoeker van de Rabobank.
Als mensen niet elke dag naar hun werk hoeven te reizen, is het volgens Aalders goed mogelijk dat veel stedelingen de komende jaren verhuizen naar prettigere woongebieden. Toch verwacht hij, mede door de horeca en de nabijheid van veel verschillende mensen dat de stad niet snel zal leeglopen. ‘Wel kan het zijn dat er bijvoorbeeld in het vervolg maar 32 mensen reageren op een huis in Amsterdam, in plaats van veertig.’
De column van Aalders is hier te vinden.