De Gedeputeerde Staten van Gelderland verwachten voor de stikstofmaatregelen, die nog in 2020 worden uitgevoerd, bijna € 40 miljoen nodig te hebben. Het geld is bedoeld om verduurzaming te versnellen; het verminderen van stikstofuitstoot en natuurherstel door minder stikstofneerslag. De provincie heeft de afgelopen maanden samen met de Gelderse sectorpartijen uit de bouw, mobiliteit, landbouw, natuur, industrie, regio’s en waterschappen gewerkt aan een plan om de stikstofproblematiek aan te pakken. Daarbij is gekozen voor een gebiedsgerichte aanpak voor de Veluwe, Achterhoek en Rijntakken. De regionale maatregelen zijn aanvullend op de landelijke maatregelen.
Gedeputeerde Peter Drenth: ‘Dankzij de inzet van al onze Gelderse partners hebben we een uitgebreide lijst met mogelijke maatregelen per gebied. We gaan alles op de lijst doorrekenen om te bepalen welke maatregelen het meeste resultaat opleveren. We moeten kunnen aantonen dat het buiten beter gaat, en ik ben hoopvol dat dat gaat lukken.’ Er komt een regionale stikstofbank die ten goede komt voor maatschappelijk en economische ontwikkelingen in de provincie.
Bouw, binnenvaart, industrie
Gelderland steekt onder andere nu geld in onderzoek naar verduurzaming van de bouw, binnenvaart en de industrie. Dat gaat om ongeveer € 2,5 miljoen. De bouw heeft onlangs zelf de Groene Koers Gelderland opgesteld om stikstofuitstoot tijdens bouwwerkzaamheden te verlagen. Onderzoek moet tonen hoeveel de stikstofuitstoot omlaag gaat en wat er verder aan aanvullende maatregelen nodig is voor bouw bij natuur.
Bij de industrie gaat het om onderzoek naar het combineren van het verminderen van CO2-uitstoot om klimaatverandering tegen te gaan en het verminderen van stikstofuitstoot. Ook werkt de provincie samen met het Expertise en Innovatie Centrum Binnenvaart om onderzoek te doen naar de verduurzaming van de binnenvaart. Acht provincies hebben zich hierbij aangesloten en dragen bij. Na deze zomer worden de eerste resultaten van het onderzoek verwacht. Gelderland deed in december al een oproep om de binnenvaart te verduurzamen om zo de stikstofuitstoot flink te verminderen.
Landbouw
Daarnaast zet de provincie in op de ontwikkeling van een duurzame natuurinclusieve landbouw. De provincie gaat met agrarische ondernemers in gesprek over de toekomst van het bedrijf en de mogelijkheden om duurzamer te worden. Door corona is er een aantal bedrijven die in zwaar weer zit. GS willen aanvullende Gelderse maatregelen om te zorgen voor een duurzaam toekomstperspectief voor deze sector en kijken wat de mogelijkheden zijn voor innovatie, het vinden van andere verdienmodellen, bedrijfsverplaatsing of eventueel bedrijfsbeëindiging. Hiervoor is zo’n € 10 miljoen voor innovatie en € 20 miljoen voor verplaatsing of bedrijfsbeëindiging nodig.
OnePlanet
Gelderland wil ook onderzoek naar een slimmere en efficiëntere inzet van geld van het Rijk. Het Rijk presenteerde in april 2020 plannen voor de aanpak van het stikstofvraagstuk, waarvoor € 5,9 miljard is uitgetrokken. Die aanpak levert nog onvoldoende op om én de natuur op de Veluwe te herstellen én maatschappelijk en economische activiteiten in Gelderland, en in de rest van Nederland die voor stikstof afhankelijk is van de Veluwe, mogelijk te maken. Met onderzoeksinstituut OnePlanet zetten we nieuwe meetmethoden in op een aantal proeflocaties bij varkenshouderijen en papierfabrieken. Deze sensoren maken het mogelijk voor de ondernemer om op elk moment op bedrijfsniveau de stikstofuitstoot, en de effecten van de maatregelen ervan te meten.
Extern salderen
Er is besloten het extern salderen met agrarische bedrijven met dierrechten voorlopig niet toe laten. Gelderland ziet dat steeds meer initiatiefnemers, ook buiten de provincie, deze stikstofruimte op de Veluwe willen kopen. Daarover maken GS zich zorgen, omdat dit kan leiden tot ongewenste leegstand, verloedering van het landschap, onvoldoende ontwikkelruimte voor de Gelderse agrarische sector en een oneerlijke verdeling van stikstofruimte. Dit moet eerst opgelost worden, aldus de provincie.
