Bij vragen over het coronavirus of extra ondersteuning in deze bijzondere tijd kunnen inwoners bij de gemeente terecht. Citisens vroeg daarom onder een deel van het panel van 55.000 Nederlanders wat de gemeente zou kunnen doen om inwoners te helpen tijdens de coronacrisis. De verwachtingen zijn hoog. Als het aan sommige Nederlanders ligt, krijgen gemeenten het dus erg druk. De drie belangrijkste aandachtspunten voor gemeenten zijn als volgt:

1. Actief optreden

De openbare orde bewaren wordt als belangrijkste punt genoemd. Van streng toezien en handhaven op overtredingen van het samenscholingsverbod tot extra handhaven, ‘want Amsterdammers zijn eigenwijs’. Als het betekent dat een en ander moet worden afgesloten, dan is dat volgens velen geen enkel probleem. Mensen geven aan dat handhavers duidelijker in de wijken aanwezig kunnen zijn om groepen jongeren ‘aan te spreken, ze uit elkaar te halen en eventueel te bekeuren’.

2. Beter communiceren

In elk geval vinden Nederlanders dat de gemeente actief én beter moet communiceren. Dat kan via mail, advertenties of berichten in “het lokale suffertje”, brief of flyer. Zolang er maar adviezen worden gegeven en duidelijk wordt hoe de regels lokaal kunnen worden nageleefd. Ook worden diverse ideeën geopperd, zoals een coronaloket voor hulpvragen en creatieve ideeën, een boodschappendienst en het bezorgen van maaltijden bij zwakkeren door restaurants.

Ook bereikbaarheid blijkt belangrijk. Er zou een speciale corona-telefoon kunnen worden ingesteld waar vragen gesteld kunnen worden en een luisterend oor wordt geboden. Van een deel van de mensen mag de gemeente met een algemene enquête onder de inwoners polsen waar behoefte aan is. Ook moeten bepaalde groepen mensen actief worden opgezocht.

De burgemeester wordt ook genoemd. Hij of zij zou meer in lokale media moeten staan, zodat de gemeente meer zichtbaar aanwezig is. Bij een deel van de gemeenten wordt voldaan aan de verwachtingen; er zijn ook positieve reacties van mensen die vinden dat ze het ‘goed doen’. Bij naam worden onder meer Apeldoorn, Den Helder, Ede, Groningen, Nissewaard en Zwolle genoemd.

3. Ergens op kunnen terugvallen

Voor financiële steun moeten ‘zwakkere’ mensen en lokale ondernemers terecht kunnen bij de gemeente, die hen moet helpen om niet financieel ten onder te gaan, vinden velen. Ook zzp’ers hebben veel vragen aan de gemeente. Daarnaast moeten belastingen worden opgeschort of moeten de huren tijdelijk worden verlaagd, oppert een deel van de ondervraagden. Ook wordt de 1000 euro voor elke werkende (een verkiezingsbelofte van Mark Rutte in 2012) van stal gehaald. Een grote groep maakt zich druk om de opvang van daklozen.  

Citisens hield dit onderzoek op basis van een tekstanalyse met een open vraag onder haar panel. Daarop ontving het 4300 reacties. Het bracht de reacties van mensen in kaart voor de Maatschappelijke Monitor COVID-19, waarmee veiligheidsregio’s en gemeenten op basis van data hun strategie tijdens deze crisis bepalen.