Door Jan Brugman, directeur RijswijkBuiten en Industrieschap De Plaspoelpolder. Deze column verscheen eerder in BT Magazine. BT Magazine is hét vakblad voor iedereen die zich bezighoudt met regionale innovatiekracht en vestigingsklimaat. Meer informatie of een nummer gratis inzien? Klik dan hier.
Hoe anders is dat in veel verstedelijkte en Randstedelijke gebieden. Daar is de ruimte schaars geworden. Enerzijds veroorzaakt door het schrappen vanaf 2009 van gereserveerde terreinen voor bedrijfshuisvesting (er was geen behoefte meer aan en ook financieel niet meer haalbaar), anderzijds door de oprukkende grote vraag naar woningbouw, die we liever niet meer willen opvangen in de nog open gebieden rondom verstedelijkte gebieden. Dat maakt dat er een grote druk binnenstedelijk is op bedrijventerreinen; zelfs op terreinen die uitstekend bezet zijn en prima functioneren.
Woningbouw
Wat opvalt is dat er steeds meer gelegenheidsargumenten worden gebruikt of verzonnen om functiemenging vooral niet erg te vinden en dat het heel trendy is in onze tijd om te mengen. Echter, de echte argumentatie is het zoeken naar ruimte voor woningbouw; en daar moet bedrijfsruimte voor wijken. Steeds meer komen bedrijven in de knel, laat staan de mogelijkheid tot groei; ze worden als hinder ervaren voor woongenot, nadelig voor waardecreatie, enz. Maar het zijn juist dit soort, veelal grondgebonden MKB-bedrijven, die belangrijk zijn voor de maatschappelijke en economische structuur van een stad of gemeente. Een onderschat gegeven. De gelegenheidsargumenten om bedrijfsruimte als compensatie op te lossen in een plint van een woongebouw is onzin en voor een kleine dienstverlenende sector ongetwijfeld nuttig, maar dat is nooit anders geweest.
Nu staat de trend van functiemenging ook op zichzelf; het thuiswerken, de ecosystemen en vergaande digitalisering maken het werken en wonen in een gemengd systeem logisch en verfrissend. Maar bij al deze ontwikkelingen is absoluut onvoldoende oog voor de MKB- en maakindustrie. Het vraagt om een helder beleid, ook uitgaande van het gegeven dat van de woningbouwopgave meer dan de helft bestaat uit uiterst zachte plannen en de praktijk leert dat niet meer dan de helft van de taakstelling feitelijk wordt gehaald, maar wel de ruimte claimt! Dank aan alle adviesbureaus.
Het mag duidelijk zijn: We gaan andersom denken! De woningbouw moet ruimte maken voor bedrijvigheid. Dat lijkt me een goede nieuwe trend voor het bevorderen van creatieve oplossingen.
Jan Brugman is directeur RijswijkBuiten, directeur Industrieschap De Plaspoelpolder en Bestuurslid SKBN
