In 2018 is de vergroeningsactie “Tegels eruit, groen erin” van start gegaan in Amsterdam West. Inmiddels zijn er in twee jaar tijd circa 10.000 tegels enkel uit de tuinen verwijderd en is er 70 ton aan tuinaarde in de tuinen gestort. De gemeente maakt het mogelijk middels subsidie om tuinen te ontstenen en te vergroenen. Ralph Stuyver, projectmanager van “Tegels eruit, groen erin!”, vertelt dat iedere tuinbezitter gratis bomen voor in de tuin kan aanvragen bij de gemeente.
‘Deze bomen worden, indien nodig met kraan, op locatie afgeleverd. Voor iedere boom kan vijf kuub nieuwe aarde bezorgd worden om daarmee de groeiplaats te verbeteren. Een hovenier plant vervolgens het groen aan en geeft vervolgens daarop één jaar garantie. Stenen die niet meer worden gebruikt, worden liefst ter plekke hergebruikt of anders gratis afgevoerd.’ Volgens Stuyver zitten er nogal wat voorwaarden aan deze subsidie. Inwoners worden bij de subsidieaanvraag begeleid door “Tegels eruit, groen erin”.
Week van de groene tuin
Deze week worden er extra acties in Amsterdam georganiseerd in het kader van de Week van de Groene Tuin. Een initiatief van Stichting Steenbreek en NL Greenlabel om tuinbezitters met dit mooie weer, nu zij vanwege het Coronavirus thuis zijn, te stimuleren hun tuin te ontstenen en te vergroenen. De vraag naar de actie in Amsterdam is deze week extra groot. ‘We hebben veel aanvragen gehad van mensen die nu hun tuin willen aanpakken. In Amsterdam West, Centrum en Slotermeer Noordoost halen we deze week gratis tegels op en brengen gratis aarde’.
Kaartspel
Voordat de actie zo succesvol werd, ging er een tijd van overleg en discussie overheen. De gemeente vond het niet haar taak om zich te bemoeien met de private grond. Stuyver heeft toen, om het proces te versnellen, een kaartspel ontwikkelt met bijna honderd redenen en oplossingen voor groene en klimaatbestendige binnentuinen. Het geeft inzicht waarom het juist wel van belang is dat de gemeente zich daar om bekommert.
Met een kaartspel konden de prioriteiten makkelijker worden benoemd
‘Middels dit spel konden de prioriteiten veel makkelijker worden benoemd. Een daarvan was dat er te veel steen in de tuinen en binnenterreinen lag. Met de actie “Tegels eruit en groen erin!” boden we een concrete oplossing om dat tij te keren.’ Deze actie richtte zich niet alleen op de tuinbezitters, maar ook op de wooncorporaties, Vereniging van Eigenaren (VvE), huurders, bedrijven, scholen en culturele instellingen die in het bezit zijn van een tuin. Stuyver: ‘Deze partijen hebben allen hun eigen wensen en prioriteiten. We proberen hen daar zo goed mogelijk bij te begeleiden.’
Corporaties
Dit geldt ook voor de corporaties. ‘We hebben in Amsterdam verschillende corporaties. Een aantal daarvan waren en zijn terughoudend. Ze hebben zo veel andere taken dat het vergroenen van de tuinen veelal geen hoogste prioriteit kan hebben. Als je vervolgens in gesprek met hen gaat en laat zien hoe je de energieopgave, waar ze allen druk mee zijn, kunt koppelen aan de vergroening van de tuinen en daken, dan integreer je deze opgaven. Daar staan corporaties voor open.’ Niet alle corporaties zijn afwachtend, benadrukt Stuyver. Bij een aantal staat juist de vergroening boven aan de lijst. De locatie in de stad is daarbij wel bepalend.
Als eerste stadsdeel is het beheer in Amsterdam West ingesteld op de bijen
‘Corporatie Ymere heeft bijvoorbeeld groen hoog op de agenda staan. Als je vervolgens ziet hoe de vertaling van het beleid naar de praktijk is, dan valt het op dat er in delen van West veel meer urgentie aan vergroening wordt gegeven dan bijvoorbeeld in andere gebieden.’ Op de vraag waar dat mee te maken heeft, laat Stuyver weten dat corporaties per gebied prioriteiten stellen. Dit is onder meer afhankelijk van de sociale samenstelling van het gebied, aantal en staat van de huurwoningen en de prioriteiten van de gebiedsmakelaar in het gebied. Het valt Stuyver sowieso op dat West een voorloper is als het gaat om de urgentie van bijvoorbeeld biodiversiteit. Het beheer van de groene openbare ruimte is daar als eerste stadsdeel ingesteld op de bijen. ‘En zoals zo vaak, als de een ermee van start gaat, pakt de ander het op. Langzaam wordt Amsterdam zo steeds groener.’