‘Wonen is meer dan enkel op je plekje zitten,’ zegt Amresh Jokhoe stellig. De dichter en fotograaf is één van de drijvende krachten achter stichting Compleks. ‘Wonen is een werkwoord. Het is actief in contact staan met de samenleving.’ Het idee achter Compleks is ogenschijnlijk simpel: ontwikkel met een sterke nadruk op het sociale aspect van wonen en realiseer sociale woningbouw en middenhuur in één complex om zo doorstroming te stimuleren.
(Tekst loopt verder onder de afbeelding)
De sociale en gemengde insteek van Compleks vertaalt zich in de praktijk naar L-vormige inpasbare woonunits. De woningen zijn relatief klein, 37m2 voor sociale huur, 55m2 voor middenhuur, maar dat wordt gecompenseerd met grote gedeelde ruimten. ‘Vooral starters, millennials als ik dat zo mag zeggen, staan daarvoor open. Die willen graag delen.’ Een haalbare businesscase is mogelijk door met prefabtechnieken en materialen als hout te werken.
Zelf doen
Volgens Jokhoe kan het sociale aspect van wonen met relatief simpele en informele ingrepen worden gestimuleerd. ‘Bied bijvoorbeeld plek voor barbecueën, zodat bewoners met mooi weer samen kunnen komen. Dat klinkt utopisch, maar het werkt echt.’ Als bewoners van sociale huur willen doorverhuizen naar een middenhuurwoning kan dat binnen hetzelfde complex. Zo kunnen zij aan hun wooncarrière bouwen, zonder verlies van eerder opgebouwd sociaal kapitaal.
‘We wilden verhuizen, zonder de sociale rijkdom van Place2bu te verliezen’
Het idee voor Compleks komt voort uit het eerder gerealiseerde Place2bu in Utrecht, van corporaties Mitros en Portaal. Net als bij het nu in ontwikkeling zijnde Compleks ligt bij Place2bu een nadruk op het sociale aspect van wonen, maar het bestand bestaat volledig uit sociale huur. De initiatiefnemers achter Compleks woonden samen in Place2bu, maar waren na verloop van tijd op zoek naar een woon-upgrade in het vrije segment. Jokhoe: ‘We wilden verhuizen, zonder de sociale rijkdom van Place2bu te verliezen. Dat bleek in de praktijk lastig te vinden. Toen dachten we: dan gaan we het zelf doen.’ Het concept wordt nu met hulp van de Provincie Utrecht verder uitgewerkt en geconcretiseerd.
Kwetsbare bewoners
Een concept als Compleks kan tevens bijdragen aan de huisvesting van wat corporaties aanduiden als ‘kwetsbare bewoners.’ Dit zijn mensen met bijvoorbeeld psychische problemen of een verslaving. Eerder gaf de corporatiesector aan niet de middelen te hebben om deze mensen effectief te huisvesten. ‘Onderzoek toont dat voldoende sociale cohesie zorgt voor een 35 procent kleinere kans op terugval in opvang,’ zegt Jokhoe. Om hierop in te spelen, is Compleks van plan om ook zorgwoningen van 24m2 aan te bieden.
(Tekst loopt verder onder de afbeelding)
Gerco Jonker, adviseur vastgoedsturing bij corporatie GroenWest, beaamt dat zo’n mix kan werken. ‘Een gevarieerd bewonersbestand vergroot de leefbaarheid. We zien een trend waarbij zogenaamde ‘dragers’ de ‘vragers’ kunnen ondersteunen. Vooral jonge starters staan daar voor open. Zo kan je een goede tussensituatie tussen beschermd en zelfstandig wonen creëren.’
‘Een gevarieerd bewonersbestand vergroot de leefbaarheid’
Ook voor andere doelgroepen kan een gevarieerd bestand uitkomst bieden. Zo realiseert woningcorporatie GroenWest het complex De Pionier in Zegveld. Hier gaan ouderen samenwonen op een voormalige schoollocatie, in zowel sociale als middenhuurwoningen. ‘Dit zijn mensen met dezelfde leefstijl en dezelfde binding met het dorp,’ zegt Jonker. De insteek is vergelijkbaar met Compleks: ‘De ouderen kunnen op ‘hun’ plekje blijven wonen, op een huurniveau dat goed aansluit bij de persoonlijke situatie. De zorgcoöperatie Zegveld Zorgt biedt ondersteuning van de ouderen en er is een gemeenschappelijke ruimte voor sociale activiteiten.’
Compleks maakt deel uit van de Challenge Middenhuur, een initiatief van de Provincie Utrecht. Vanuit dit initiatief werken zes projecten uit de regio Utrecht aan versnelling van de productie van middenhuurwoningen. Deelname aan de Challenge stelt Compleks in staat om een professionaliseringsslag te maken. ‘Wij hadden zelf weinig expertise van de woningmarkt,’ zegt Jokhoe. ‘Met subsidie vanuit de Challenge konden we een architect inhuren om het concept verder te concretiseren en de provincie biedt procesbegeleiding. We zijn heel blij met de hoeveelheid steun. Mensen reageren erg enthousiast op onze plannen, we worden echt aangemoedigd.’
